Radom 90.7 FM | Końskie i Opoczno 94 FM | Skarżysko Kam. 94.5 FM | Kozienice 97.9 FM
Na antenie:
PRZEBOJE Z NUTĄ NOSTALGII
Agnieszka Morawska
Patron dnia: św. Stefan IX, papież WIELKI PIĄTEK
Dziś jest: Piątek, 29 marca 2024

Radomskie

W niedzielę Bitwa pod Zwoleniem

wtorek, 08 czerwca 2021 08:36 / Autor: Radosław Mizera
Radosław Mizera

W niedzielę 13 czerwca 2021 roku w Zwoleniu obchodzona będzie 75. rocznica bitwy stoczonej przez partyzantów „Zagończyka” z żołnierzami Armii Czerwonej.

W programie między innymi pokaz malowania piaskiem „Bitwa pod Zwoleniem” w wykonaniu Galitsyna Art. Group, koncert „W hołdzie wolności” z udziałem Andrzeja Jagodzińskiego i innych znakomitych muzyków, wystawy i prelekcje historyczne. Wydarzenie objął swym patronatem Prezydent RP Andrzej Duda.

Niedzielne uroczystości poprzedzi organizowany w dniach 10-11 czerwca przegląd filmów w kinie „Świt” w Zwoleniu oraz online. Prezentowane będą dwa filmy w reżyserii Przemysława Bednarczyka: Bitwa pod Zwoleniem” i „Rozkaz-rozbić więzienie UB”. Prowadzone też będą konkursy pieśni patriotycznej, plastyczny, wiedzy historycznej.

Główne uroczystości rozpoczną się w niedzielę na zwoleńskim cmentarzu o godzinie 16 od złożenia w asyście wojska wiązanek pod pomnikiem Żołnierzy Wyklętych. O godzinie 16:30 wiązanki zostaną złożone przy Ścianie Straceń na Placu Kochanowskiego, a o godzinie 17 w kościele pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego odprawiona będzie uroczysta Msza Święta w intencji poległych podczas Bitwy pod Zwoleniem oraz rozstrzelanych.

Dalsza część uroczystości będzie miała miejsce na placu parkingowym przy kościele. O godzinie 18 prelekcję o Bitwie pod Zwoleniem wygłosi profesor Marek Wierzbicki z IPN, potem Galitsyna Art Group zaprezentuje inspirowany wydarzeniami sprzed 75 lat pokaz malowania piaskiem. Na godzinę 19 zaplanowano koncert „W hołdzie wolności” z udziałem Agnieszki Wilczyńskiej, Nuli Stankiewicz, Roberta Majewskiego, Janusza Strobla, Andrzeja Jagodzińskiego, Adama Cegielskiego, Czesława „Małego” Bartkowskiego.

Tego dnia będzie można obejrzeć też trzy wystawy historyczne oraz militaria z muzeum Orła Białego w Skarżysku Kamiennej. Podsumowane także zostaną konkursy, rozdawane będą broszury dotyczące Bitwy Pod Zwoleniem, zaplanowano również turniej gier planszowych. Jednym z gości tegorocznych uroczystości ma być bezpośredni świadek wydarzeń z 1946 roku.

Partnerami tegorocznych obchodów są między innymi Enea Wytwarzanie, Instytut Pamięci Narodowej, Związek Harcerstwa Rzeczpospolitej, Urząd Miasta Zwoleń, Nadleśnictwo Zwoleń, Starostwo Powiatowe w Zwoleniu, Parafia pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego, Ministerstwo Obrony Narodowej. Wszystkie działania odbędą się zgodnie z obowiązującymi wymogami sanitarnymi. Organizatorzy serdecznie zapraszają.

15 czerwca 1946 roku doszło do zbrojnego starcia między partyzantami antykomunistycznego Związku Zbrojnej Konspiracji a żołnierzami Armii Czerwonej. Podkomendni Franciszka Jaskulskiego „Zagończyka” planowali rozbicie więzienia Urzędu Bezpieczeństwa w Kozienicach. Liczące ponad stu partyzantów zgrupowanie zorganizowało w Podgórze koło Zwolenia zasadzkę i rekwirowało samochody wojskowe. W czasie tej akcji zostało zabitych co najmniej kilkunastu czerwonoarmistów. Zebrani na kilku ciężarówkach polscy żołnierze udali się do Zwolenia, gdzie opanowali posterunek Milicji Obywatelskiej. W drogę do Kozienic jako pierwsze wyruszyły dwa samochody z oddziałami Tadeusza Bednarskiego „Orła” i Tadeusza Życkiego „Beliny”. Na wysokości dworu Karczewskich w Strykowicach Górnych rozpoczęła się wymiana ognia między partyzantami, a stacjonującymi na tym terenie kawalerzystami rosyjskimi. Na Zwoleń ruszyła wtedy zaalarmowana strzałami inna grupa żołnierzy sowieckich, obozująca pod cmentarzem. Oddziały „Orła” oraz „Beliny” zostały zepchnięte w kierunku lasu. Podczas pościgu i przeszukiwania okolic Rosjanie zrabowali, a także spalili część zabudowy ulicy Kozienickiej oraz wsie: Kopciucha, Karczówka, Łysocha. W walce poległo kilku partyzantów i prawdopodobnie dziewięciu czerwonoarmistów. Od przypadkowych strzałów zostało zabitych dwóch chłopców, trzeci, uprowadzony przez oddziały sowieckie, nigdy się nie odnalazł. W dworze Karczewskich Rosjanie zgromadzili zebranych z okolicy kilkuset zakładników, najbardziej podejrzanych poddali torturom. 16 czerwca większość zatrzymanych wypuszczono do domów, a jednostki Armii Czerwonej wkrótce opuściły miasto.