Radom 90.7 FM | Końskie i Opoczno 94 FM | Skarżysko Kam. 94.5 FM | Kozienice 97.9 FM
Patron dnia: św. Franciszka Ksawera Cabrini, dziewica i zakonnica
Dziś jest: Niedziela, 22 grudnia 2024

DIECEZJA RADOMSKA

Centralne obchody 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego

piątek, 13 stycznia 2023 09:35 / Autor: Radosław Mizera
Centralne obchody 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego
foto ilustracyjne: gov.pl
Radosław Mizera

Centralne obchody 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego odbędą się w dniach 20-23 stycznia w Szydłowcu, Mircu, Suchedniowie i Wąchocku. Jednym z punktów wydarzenia będzie Marsz Szlakiem Powstańców Styczniowych 1863 roku. Organizatorzy przygotowali również rekonstrukcję "Obozowiska Powstańczego" na terenie opactwa cysterskiego w Wąchocku. Honorowy patronat nad wydarzeniami objął prezydent Polski Andrzej Duda.

Obchody rozpoczną się w piątek, 20 stycznia w Szydłowcu. Tego dnia nastąpi m.in. oficjalne rozpoczęcie centralnych obchodów 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego w Rynku Wielkim w Szydłowcu. W miejscowej kolegiacie zostanie odprawiona Msza święta w intencji powstańców 1863 r. i ojczyzny w oprawie muzycznej Miejskiej Orkiestry Dętej. Nastąpi również złożenie kwiatów przy tablicy ks. Adama Malanowicza, który był jednym z przywódców ruchu powstańczego w guberni radomskiej. W programie tego dnia jest również prelekcja Lechosława Wąsika „Rotmistrz Jan Prendowski”, spektakl Teatru U Radziwiłła "Nie wolno nam zapomnieć” w Zamku w Szydłowcu. Na koniec rozpocznie się XVII Marsz Szlakiem Powstańców Styczniowych 1863 roku na trasie Szydłowiec-Mirzec.

Następnego dnia uroczystości odbędą się przy mogile powstańczej z 1863 roku w Kierzu Niedźwiedzim. W programie modlitwa, Apel Pamięci, salwa honorowa, ognisko. Po trasie marszu, w Zbijowie Małym nastąpi odsłonięcie obelisku z tablicą upamiętniającą Jana Prendowskiego, uczestnika walk powstańczych.

W niedzielę w Mircu zostaną zapalone znicze i złożone kwiaty przy pomniku Józefa Prendowskiego oraz przy pomniku Niepodległości. Celebrowana będzie Msza święta, a później odbędą się warsztaty strzeleckie.

Tego samego dnia rozpocznie się XXX Marsz Szlakiem Powstańców Styczniowych 1863 roku na trasie Suchedniów – Bodzentyn. W programie Msza św. w kościele św. Andrzeja Apostoła w Suchedniowie w intencji powstańców 1863 r., złożenie kwiatów przy Krzyżu Powstańczym, oraz uroczystości na Górnym Rynku w Bodzentynie, wraz z odsłonięciem tablicy upamiętniającej defiladę sił powstańczych pod dowództwem Jana Hauke – Bosaka w pierwszą rocznicę wybuchu powstania, salwą honorową, apelem poległych oddziału Rekonstrukcji Historycznej Pułk Żuawów Śmierci.

Również w niedzielę, ale już w Wąchocku zaplanowano zwiedzanie muzeum "Walk narodowowyzwoleńczych" w opactwie Cystersów. W programie również rekonstrukcja Obozowiska Powstańczego, rozpoczęcie uroczystości (dworek ul. Langiewicza), w trakcie których nastąpi złożenie kwiatów przy tablicy upamiętniającej 150. rocznicę wybuchu powstania styczniowego. Całość zakończy się celebracją Mszy świętej w ramach centralnych obchodów 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego w kościele ojców cystersów.

W Szydłowcu w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku doszło do bitwy oddziałów powstańczych zmierzających trzema kolumnami do miasta. Pierwsza kolumna zaatakowała koszary w Rynku, druga prowizoryczne koszary na obrzeżu miasta, a trzecia skład broni i amunicji. W Szydłowcu stacjonowała dwie kompanie pułku mohylewskiego w sile około 400 żołnierzy rosyjskich. Oddziałami powstańczymi, które wyruszyły z Sadku, dowodził płk Marian Langiewicz. Początkowo powstańcy odnieśli sukces, zdobyli miasto, jednak 23 stycznia w dzień zostali wyparci z Szydłowca. Zginęło według różnych źródeł od pięciu do kilkunastu powstańców. 70 Polaków zostało wziętych do niewoli. Carskie wojsko, w wyniku represji po odbiciu miasta, zamordowało 36 mieszkańców Szydłowca. Powstańcy po przegranej bitwie o Szydłowiec, przez Szydłówek, Sadek, Kierz Niedźwiedzi i Mirzec pomaszerowali do Wąchocka, gdzie grupowały się oddziały powstańcze. Szlak ich znaczy leśna mogiła w Kierzu Niedźwiedzim.

W czasie powstania styczniowego doszło do ponad tysiąca starć, a siły polskie liczyły w sumie ok. 200 tys. osób. Po zakończeniu walk Polaków dotknęły liczne represje, m.in. konfiskata majątków szlacheckich, kasacja klasztorów na obszarze Królestwa Polskiego, wysokie kontrybucje i aktywna rusyfikacja. Za udział w powstaniu władze carskie skazały na śmierć ok. 700 osób, na zesłanie co najmniej 38 tys.