Żydzi zaczęli przybywać do Iłży po roku 1789. W 1827 r. stanowili ponad 20 proc. mieszkańców, a w końcu XIX w. już blisko połowę. Prawie wszyscy zostali zgładzeni przez Niemców w październiku 1942 r.

- W tym roku przypada 80. rocznica Aktion Reinhardt czyli niemieckiej akcji, która doprowadziła, w latach 1942 - 1943 na polskich terytoriach okupowanych do wymordowania około 1,85 miliona Żydów, w większości polskich obywateli. Niemcy chcieli nie tylko wymordować wszystkich Żydów, ale nawet zatrzeć jakikolwiek ich ślad kilkuset letnich związków z lokalnymi społecznościami, Polską, Europą. Dlatego szukając nazwy dla naszego cyklu wydarzeń, wybraliśmy - "Pamięć...." - mówi Renata Metzger, dyrektor Powiatowego Instytutu Kultury.

Wydarzenia zaplanowano na czwartek i piątek. I tak w czwartek, 20 października, o godzinie 18:00 odbędzie się koncert "Muzyka ocalała" Symchy Kellera.

- Symcha Keller to z urodzenia łodzianin, rabi i działacz społeczności żydowskiej. W prowadzeniu modlitw opiera się na tradycyjnej, mistycznej oprawie muzycznej. Duży nacisk kładzie na muzykę chasydzką, anonimowych kompozytorów z małych miasteczek, które były centrami chasydyzmu w XVIII i XIX w. Za działalność na rzecz dialogu polsko-żydowskiego został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski - dodaje dyrektor.

Natomiast w piątek, 21 października, o godzinie 11:00 pierwsza część wydarzeń odbędzie się na żydowskim cmentarzu.

- Modlitwę poprowadzi Ryfka Foremniak - szlichat cibur (świecki kantor). O godz. 11.45 w PIK Ryfka Foremniak wygłosi prelekcję: "Kobieta w judaizmie". Potem koncert - "Izrael żyje". Kantorce będzie towarzyszyć Anna Hajduk- Rynkowicz - kończy Renata Metzger.

Patronat honorowy nad wydarzeniem objął starosta radomski Waldemar Trelka. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest wolny.

Współorganizatorem "Pamięci..." jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego w Polsce