Program cyklu pt: Krótka Historia Polskiego Kina:

20.02.2023, poniedziałek -Popiół i diament, reż. Andrzej Wajda, Dramat psychologiczny, Polska 1958 (110”).

Młody akowiec otrzymuje rozkaz zastrzelenia sekretarza KW PPR w przededniu zakończenia drugiej wojny światowej. W tym samym czasie poznaje dziewczynę, barmankę w hotelu. Rozdarty między poczuciem obowiązku a rodzącym się uczuciem będzie musiał dokonać wyboru.

27.03.2023, poniedziałek - Pociąg, reż. Jerzy Kawalerowicz, Dramat/Psychologiczny, Polska 1959 (93’)

Kameralne studium psychologiczne, poetycka opowieść o samotności, a jednocześnie zbiorowy portret Polaków końca lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Dwoje przypadkowych podróżnych spotyka się w przedziale sypialnym. Subtelna gra ich emocji – od wzajemnej niechęci do pozbawionej perspektyw bliskości – rozgrywa się na tle stłoczonego w pociągu ludzkiego mikrokosmosu.

17.04.2023, poniedziałek - Do widzenia, do jutra , reż. Janusz Morgenstern, Obyczajowy/Psychologiczny, Polska 1960 (80’).

Ona, Francuzka, córka dyplomaty, od niedawna pełnoletnia. On, Polak, artysta teatralny, jeszcze do niedawna student. Spotykają się przypadkiem latem w Gdańsku, gdzie on opiekuje się teatrzykiem studenckim Tik-Tak. Marguerite (T.Tuszyńska) to nowoczesna, praktyczna dziewczyna, która podróżuje ze swoim ojcem i jak się wydaje, nie cierpi z powodu częstej zmiany miejsc i kręgu znajomych. W Gdańsku cieszy się zresztą wielkim powodzeniem. Jacek (Z.Cybulski) to romantyczny, młody mężczyzna, który marzy o idealnej miłości, odpornej na przyziemne realia. Zbliżą się do siebie na chwilę, mimo bariery językowej i rozbieżnych planów.

8.05.2023, poniedziałek - Nikt nie woła, reż. Kazimierz Kutz, Dramat/Psychologiczny, Polska 1960 (86’)

Z końcem wojny na Ziemie Zachodnie zmierzają pociągi pełne ludzi myślących o rozpoczęciu życia od nowa. Transport przesiedleńców, wśród których znajduje się Bożek, przybywa do Zielna. Podróż Bożka wyniknęła z chęci zerwania z podziemiem i ucieczki przed karą za niewykonanie rozkazu. „Nie zabiłem czerwonego” – mówi sam do siebie. Bożek urządza sobie pokój i podejmuje pracę w wytwórni win. Jeden z najpiękniejszych plastycznie polskich filmów. Wystylizowane czarno-białe zdjęcia oddają stan duszy pary młodych ludzi zupełnie zagubionych w nowej rzeczywistości i księżycowym pejzażu miasteczka zaludnionego przez przypadkowych mieszkańców.

5.06.2023, poniedziałek - Zezowate szczęście, reż. Andrzej Munk, Komedia, Polska 1960 (107’)

Urodzony pechowiec jest pełen jak najlepszych intencji. Chce być wzorowym harcerzem, studentem, żołnierzem, urzędnikiem, obywatelem. Ciąg życiowych porażek sprawia, że ucieka od wolności i prosi o możliwość pozostania w więzieniu. Jedno z najważniejszych dzieł szkoły polskiej i rola życia Bogumiła Kobieli. Andrzej Munk dowiódł Zezowatym szczęściem swoich wybitnych umiejętności w dziedzinie komedii, a tym samym istnienia komediowego nurtu szkoły polskiej. Mozaika stylów i poetyk, od komedii niemej, przez groteskę, tragikomedię, film wojenny i powiastkę filozoficzną, stanowi odautorską sugestię, że pechowy bohater jest sterowany przez siły potężniejsze od niego.

30.06.2023, poniedziałek - Sanatorium pod klepsydrą, reż. Wojciech Jerzy Has, Psychologiczny/Poetycki, Polska 1973 (119’)

Józef (J.Nowicki) przyjeżdża do sanatorium, gdzie przebywał przed laty jego zmarły ojciec, Jakub (T.Kondrat). Podróż okazuje się podróżą w czasie i w przestrzeni, po labiryncie przeszłości. Pozwala mu przeżyć w nadrealistycznej formie sceny z dzieciństwa, z wyobraźni. Klamrą kompozycyjną jest podróż pociągiem, a ślepy konduktor uosabia zachętę do spojrzenia wewnątrz, a nie na otaczający nas materialny świat. Doktor (G.Holoubek) kwateruje Józefa w pokoju ojca, który jak inni pacjenci przebywa na granicy życia i śmierci, w półśnie. Matka, jak się wydaje, pogrążyła się w amnezji. W drodze z żydowskiej szkoły odwiedza namiętną ciotkę Adelę, gdzie odkrywa, że karty Wielkiej Księgi służą jej do pakowania mięsa. Zdumiony odnajduje ojca na targowisku.

Film doceniony na międzynarodowych festiwalach filmowych: Nagrodą Jury w Cannes (1973) oraz Złotym Asteroidem w Trieście (1974). Na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku nagrody zdobyli scenografowie: Jerzy Skarżyński i Andrzej Płocki (1974).

4.09.2023, poniedziałek - Barwy ochronne, reż. Krzysztof Zanussi, Dramat/psychologiczny, Polska 1976 (96’)

Jedno z czołowych dzieł „kina moralnego niepokoju” epoki gierkowskiej, wyróżniające się z pośród innych filmów tego nurtu, silnym nasyceniem cierpkiego, wręcz sarkastycznego humoru.

Uniwersytecki ośrodek sportowy gdzieś w Polsce gości letni obóz akademickich językoznawców – studentów i kadrę naukową. W tych, tak pięknych okolicznościach przyrody, rozgrywa się pełna środowiskowych emocji walka o laur najlepszej prelekcji, spośród przygotowanych przez studentów. Wydarzenia, które na spokojnym obozie naukowym, przybiorą nieoczekiwanie burzliwy, a nawet pół kryminalny charakter, przeniosą ten smaczny, lecz z początku czysto teoretyczny dyskurs dwóch protagonistów, na boleśnie realną płaszczyznę.

Różnobarwna galeria brawurowo zagranych przez aktorów postaci, błyskotliwe dialogi, dowcip i spójność narracji czynią ten klasyczny dla współczesnego odbiorcy film, obrazem dającym bardzo wiele satysfakcji w odbiorze. Kreacja Zbigniewa Zapasiewicza jako docenta Szelestowskiego, przeszła do annałów polskiego kina.

25.09.2023 , poniedziałek - Aria dla atlety, reż. Filip Bajon, Dramat/psychologiczny, Polska 1979 (99’)

Zapaśnik wspina się po szczeblach kariery: z jarmarku, przez cyrk, na ring atletów, a nawet salę operową. Napędza go chęć zemsty na braciach, którzy upokorzyli go na początku drogi. Zdobywszy wszystko, nie czuje satysfakcji. Spektakularny debiut Filipa Bajona zachwycał nieposkromioną wyobraźnią, plastycznością wizji i odmiennością od tego, co proponowało polskie kino w okresie moralnego niepokoju. Film przywoływał estetykę malarstwa i grafiki przełomu wieków, a awanturnicza historia z mnóstwem fascynujących bohaterów budziła skojarzenia z filmami Frederica Felliniego i Kena Russella.

Reżyser zdobył Nagrodę za debiut na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku, a Jerzy Zieliński Nagrodę za zdjęcia (1979). W Koszalinie film zdobył Nagrodę za film fabularny i Nagrodę Dziennikarzy. Krzysztof Majchrzaka uhonorowano Nagrodą im. Zbyszka Cybulskiego (1980). Na Międzynarodowym Festiwali Filmów Autorskich w San Remo reżyser otrzymał Nagrodę za debiut (1980).

23.10.2023, poniedziałek - Gorączka, reż. Agnieszka Holland, dramat polityczny, Polska 1981 (122’)

Uznane za najbardziej dojrzałe dzieło Agnieszki Holland, będące adaptacją powieści Andrzeja Struga pt. „Dzieje jednego pocisku”, jest historią rewolucjonistów-aktywistów PPS, przygotowujących zamach na znienawidzonego generała-gubernatora. Film cechują wybitne kreacje aktorskie.

Rok 1905. Uwięziony przez Rosjan Leon, jeden z radykałów Organizacji Bojowej PPS, zostaje odbity przez towarzyszy. Ich grupa ma w rękach ostatnią bombę skonstruowaną przez aresztowanego Chemika – delikatną, ale o dużej sile wybuchu. Chcą ją wykorzystać w zamachu na generała-gubernatora, jednak los sprawia, że zamiast tego niszczy stykających się z nią ludzi – od ofiarnej konspiratorski Kamy po anarchistę Gryziaka.

20.11.2023, poniedziałek - Przypadek, reż. Krzysztof Kieślowski, Dramat/Psychologiczny/Polityczny, Polska 1981 (122’)

Witek, student medycyny, zrządzeniem przypadku przeżywa trzy różne warianty swojego losu. Być może to nie przypadek, a spadek po zmarłym przy porodzie bracie bliźniaku albo symboliczna siła daty i miejsca urodzin – 28 czerwca 1956 roku w Poznaniu.

Krzysztof Kieślowski, twórca filmu nie podkreślał podziałów politycznych w ówczesnej Polsce, ale dowodził, że przyzwoitość możliwa jest niezależnie od miejsca po stronie barykady. Krótki i tragiczny trzeci wariant – wycofania z zaangażowania i wewnętrznej emigracji w PRL –zgodnie z intencją twórcy, skazuje bohatera na porażkę, a nawet unicestwienie. Film zatrzymany przez cenzurę z trudem torował sobie drogę do publiczności.

Godziny projekcji na www.mcswelektrownia.pl

Przegląd współfinansowany ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.