Sprawa miała charakter precedensowy, ponieważ wojewoda mazowiecki reprezentujący skarb państwa przyznał dotację na zrealizowane zadania z zakresu gospodarki wodnej, przy czym dotacja ta wpłynęła na konto urzędu 31 grudnia 2012 r., a zatem ostatniego dnia roku. Wpłynęła ona przed południem, musiała zostać przekazana z konta urzędu marszałkowskiego na konto WZMiUW i tam na konto wpłynęła dopiero 2 stycznia 2013 r. – Obowiązujące przepisy prawne przewidują, że w takiej sytuacji dotacja musiała być zwrócona do budżetu państwa – nie mogła być wykorzystana w nowym roku. I tak zarówno WZMiUW, jak i urząd marszałkowski uczynili. Ponieważ nie zostały zapłacone te faktury, urząd marszałkowski już w 2013 r. zwrócił się do wojewody o ponowne przekazanie tych środków. Wojewoda mazowiecki, jak również minister finansów odmówili wypłaty środków, w związku z czym samorząd województwa musiał ze środków własnych dokonać płatności za zrealizowane zadania rządowe. Dlatego zarząd województwa zdecydował się wejść na drogę sądową i dochodzić zasadności tego roszczenia. W pierwszej instancji powództwo zostało oddalone. W związku z tym, że był to wyrok niesprawiedliwy, województwo złożyło od niego apelację, która została pozytywnie rozpatrzona w piątek – wyjaśnia sprawę mecenas Rafał Marchewka.

Na barki samorządów – nie tylko województw, ale też gmin i powiatów – z roku na rok spada coraz więcej zadań zleconych z zakresu administracji rządowej. Urząd marszałkowski województwa mazowieckiego w 2006 r. otrzymał ich ponad 80. Dziś realizuje ich blisko 170. Są wśród nich zadania, które mają duże znaczenie dla mieszkańców regionu i są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania wielu mazowieckich grup społecznych – np. uruchamianie gwarancji ubezpieczeniowej w razie niewypłacalności biura podróży, prowadzenie ewidencji pilotów wycieczek i przeprowadzanie egzaminów, sprawowanie nadzoru nad egzaminami państwowymi na prawo jazdy, wydawanie pozwoleń na wytwarzanie odpadów. Niestety, mimo że są to zadania rządowe, a więc służące nie tylko regionalnej wspólnocie, ale realizowane w interesie ogólnonarodowym, strona rządowa, która odpowiada za ich finansowanie, nie przekazuje na nie wystarczających środków. Mazowsze wielokrotnie apelowało do rządu o urealnienie dotacji – tak, by pokrywała wydatki poniesione na realizację tych zadań. Zarówno Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie, jak i sądy administracyjne, twierdzą jednogłośnie, że samorządy nie mogą tych zadań finansować z własnych dochodów.

– To ważny wyrok, bo sąd drugiej instancji potwierdził, że podstawą wszelkich roszczeń samorządów terytorialnych o wypłatę środków z tytułu dotacji celowych są przepisy o charakterze „lex specialis” zawarte w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, a nie przepisy innych aktów prawnych – w tym np. kodeksu cywilnego. Ten wyrok potwierdza dotychczasową linię orzeczniczą – w szczególności linię rozpoczętą orzecznictwem Sądu Najwyższego – zaznacza mecenas Marchewka.

Od 2006 r. urzędnicy sprawują nadzór nad przeprowadzaniem egzaminów państwowych i kontrolują WORD-y, prowadzą ewidencję lekarzy uprawnionych do przeprowadzania badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, prowadzą sprawy z zakresu nadzoru nad przeprowadzaniem badań psychologicznych w zakresie psychologii transportu i wydawaniem orzeczeń psychologicznych do kierowania pojazdem. Marszałek przejął zadania związane z turystyką m.in. prowadzenie rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych województwa mazowieckiego, prowadzenie spraw w zakresie nadzoru i kontroli organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, a także spraw związanych z przeprowadzaniem egzaminów na pilotów i przewodników turystycznych oraz wydawaniem im odpowiednich licencji. Marszałkowscy urzędnicy prowadzą rejestr i kontrolują przedsiębiorców produkujących tablice rejestracyjne. Ponadto prowadzony jest szereg spraw związanych z działalnością rolniczą, w tym również łowiecką m.in. prowadzony jest rejestr grup producentów rolnych, ustanawiane są rybackie obręby ochronne i podział terytorium województwa na obwody łowieckie oraz zmiany granic tych obwodów, uzgadniane są wieloletnie plany łowieckie. Działalność urzędu to sprawy związane z odszkodowaniami za szkody w uprawach i płodach rolnych wyrządzone przez zwierzęta łowne. Obecnie w urzędzie prowadzone są też rejestry rodzaju, ilości oraz miejsc występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska. Wpływające informacje wprowadzane są do bazy azbestowej uruchomionej przez Ministerstwo Gospodarki. Urzędnicy wydają decyzje udzielające pozwolenia na wytwarzanie odpadów.