Przysucha
Od Dobrogosta Czarnego do Mariana Kmieciaka. 600 lat Odrzywołu
Odrzywół hucznie świętuje w najbliższy weekend urodziny. 600 lat temu uzyskał lokację miejską.
Ojcem założycielem Odrzywołu był rycerz Dobrogost Czarny z rodu Nałęczów. - Dobrogost pochodził z Sandomierza. Był starostą radomskim. W 1409 roku nadzorował budowę mostu łyżwowego, jednego z pierwszych takich obiektów w Europie Środkowej. Most został spławiony pod Czerwińsk i pozwolił na przeprawę armii koronnej na prawy brzeg Wisły. Dobrogost Czarny później dowodził jeszcze łowami w Puszczy Kozienickiej, które miały na celu zaopatrzenie armii. Wiadomo, że armia razem ze służbą to 30 tys. plus konie, wozy. Dobrogost Czarny zasłużył sobie bardzo na nagrodę. W 1412 roku król Jagiełło nagrodził Dobrogosta nadaniem wsi królewskiej Wysokin i dał mu przywilej na założenie miasta - opowiedział w Radiu Plus Radom wójt gminy Odrzywół Marian Kmieciak. I w 1418 roku rycerz lokował miasto.
- Akt lokacyjny zachował się. Napisany jest piękną średniowieczną polszczyzną. Jego losy były bardzo ciekawe. Powędrował z Odrzywolskimi na Ukrainę. Oni przenieśli się tam po potopie szwedzkim. Doszli tam do znacznych godności - kasztelanów, starostów, dowodzili chorągwiami. W czasie tych okrutnych zajść na Wołyniu akt lokacyjny wraz z potomkami po kądzieli Odrzywolskich wrócił do Polski. Potomek tych rodzin, który mieszka w Kaliszu, odezwał się do mnie na początku lat 90-tych i powiedział, że znalazł w dokumentach rodzinnych akt lokacyjny Odrzywołu - podzielił się ciekawą historią wójt Marian Kmieciak.
Najpierw miasto nazywało się Wysokin, a od XV w. - Odrzywół. Nazwa wzięła się od odzierania wołów. Potomkowie Dobrogosta handlowali bowiem wołami, pędzili je z Rusi i na terenie obecnej ziemi odrzywolskiej obdzierali je.
Miasto zostało całkowicie zniszczone przez potop szwedzki. Ocalało tylko 44 mieszkańców. Po zamku potomków Dobrogosta zostały zaś zaledwie fundamenty. Obecny układ urbanistyczny i ryneczek to już dziedzictwo XVII wieku. Z ciekawostek warto wspomnieć, że w Odrzywole stacjonował książę Józef Poniatowski czy gen. Jan Henryk Dąbrowski. Odrzywół stracił prawa miejskie po powstaniu styczniowym.
Obchody jubileuszu potrwają dwa dni.
W sobotę o godz. 18 sprawowana będzie Msza Św. w intencji mieszkańców ziemi odrzywolskiej, po łacinie. Następnie w urzędzie gminy zaprezentowane zostaną wydawnictwa o Odrzywole. Ucztą muzyczną będzie z pewnością koncert operetkowy w wykonaniu solistów Teatru Narodowego. Natomiast od godz. 21 do północy potrwa zabawa przy remizie.
Niedzielny program rozpocznie się również od Mszy Św. Liturgii o godz. 10.30 przewodniczył będzie ks. bp Adam Odzimek. Weźmie w niej udział także orszak historyczny z królem Władysławem Jagiełło. W południe na boisku król odczyta przywilej lokacyjny, a Dobrogost Czarny - akt założycielski miasta. Następnie odbędzie się uroczysta sesja rady gminy i sesja historyczna. Tytuł honorowego obywatela gminy Odrzywół otrzyma marszałek Senatu Stanisław Karczewski. O godz. 12.30 rozpocznie się część sportowo-historyczna. Na placu przedszkolnym zorganizowany zostanie obóz rycerski. Chorągiew Rycerstwa Sandomierskiego zaprezentuje pokazy historyczne. W turnieju rycerskim wystąpią m.in. Zawisza Czarny, Powała z Taczowa i Dobrogost Czarny. O godz. 17 rozpocznie się bitwa z Krzyżakami. Godzinę później będą pokazy strzeleckie i artyleryjskie z muszkietów i armat. Będzie też można podziwiać tańce dworskie. Tyle historia. Od godz. 19 serwowana będzie solidna dawka rozrywki. Wystąpią zespoły: Black Clover, Milano i Czerwone Gitary. Całość zakończy pokaz sztucznych ogni o godz. 22.
Uroczystościom patronuje prezydent RP. Patronem medialnym jest Radio Plus Radom.