W przyjętym przez sejmik stanowisku czytamy: „Od momentu wybuchu pełnoskalowego konfliktu na terenie Ukrainy następuje systematyczne i zauważalne pogorszenie ogólnej sytuacji branży rolno-spożywczej w Polsce w odniesieniu zarówno do warunków funkcjonowania gospodarstw rolnych, jak i działalności gałęzi przemysłu oraz usług związanych z tą dziedziną gospodarki krajowej. Rolnictwo w województwie mazowieckim nie jest pod tym względem wyjątkiem, a rolnicy i firmy z branży rolno-spożywczej z terenu Mazowsza są od wielu miesięcy poddawani nieustającej presji trwającego kryzysu”.

Radni zauważają, że wpływ na obecną sytuację mają elementy gospodarki krajowej, a także polityka Unii Europejskiej i polityka międzynarodowa państwa polskiego, które uległy w ostatnim czasie dużym zmianom w wyniku agresji Rosji na Ukrainę. Bezpośrednio odpowiedzialne za ten stan rzeczy są m.in. spadek cen produktów rolnych, wzrost kosztów produkcji (surowce, nawozy, paliwo, energia elektryczna, robocizna), inflacja, napływ ukraińskich produktów rolnych na krajowy rynek, międzynarodowe sankcje nałożone na rynki Rosji i Białorusi, zaleganie w magazynach krajowych produktów rolnych z sezonu 2022 ze względu na obciążenie infrastruktury transportowej przewozem produktów ukraińskich, narastające zjawisko suszy rolniczej.

Ponadto na zawirowania gospodarki rolniczej w naszym kraju, w tym rolnictwa, ma wpływ napływ produktów rolnych z Ukrainy. „Rolnicy ponieśli ogromne straty przez otwarcie granic dla ukraińskich produktów, które – pozostając w Polsce – rozregulowały rynek krajowy. Ze względu na napływ m.in. taniego zboża z Ukrainy polscy rolnicy nie mogą sprzedać swoich zapasów i wpadają w coraz poważniejsze problemy finansowe. Silosy i magazyny zbożowe są pełne, a tegoroczne żniwa niedługo się rozpoczną. Wbrew zapewnieniom strony rządowej, jedynie o tranzycie przez nasz kraj ukraińskich produktów, stale odnotowuje się znaczny napływ tych produktów na rynek krajowy. Rosną również obawy społeczeństwa odnośnie do jakości ukraińskich produktów, które nie są wytwarzane zgodnie z normami UE”.

Jakie mogą być skutki kryzysu w sektorze rolno-spożywczym? Przede wszystkim bankructwo wielu gospodarstw rolnych i przedsiębiorstw z branży rolno-spożywczej. Konsekwencją inflacji może być z kolei niska skłonność rolników do finansowania produkcji kredytem.

Nie bez znaczenia dla branży rolno-spożywczej są także zachodzące zmiany klimatyczne. Stają się one coraz bardziej odczuwalne, pojawiają się dłuższe okresy suszy, innym razem intensywne opady deszczu. „Coraz częściej obserwujemy huragany, gradobicia, burze, powodzie lub susze, niskie lub wysokie temperatury powietrza, mało śnieżne zimy, które nie zapewniają odnowienia zasobów wody w glebie, powodując jej braki na początku okresu wegetacyjnego. Województwo mazowieckie cechuje niski stopień retencji naturalnej gruntów, następuje spadek poziomu wód gruntowych oraz zanikania wody w zbiornikach wodnych. 

Z przedstawionych w stanowisku danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki wodnej wynika, że w maju tego roku odnotowano najmniej opadów atmosferycznych od 1951 roku. Z kolei w opublikowanym przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa raporcie czytamy, że w okresie od 11 kwietnia do 10 czerwca 2023 r. susza rolnicza wystąpiła w 14 województwach. Konsekwencją tych zdarzeń będą niskie plony. Z kolei skutki gospodarcze i społeczne będą odczuwalne w kolejnych latach.

Komentuje Marszałek Woj. Mazowieckiego Adam Struzik:

Członek Zarządu Woj. Mazowieckiego Janina Ewa Orzełowska:

Wicemarszałek Woj. Mazowieckiego Rafał Rajkowski:

Stanowisko sejmiku zostanie skierowane do Prezesa Rady Ministrów, ministra rolnictwa i rozwoju wsi oraz minister klimatu i środowiska.