Radom 90.7 FM | Końskie i Opoczno 94 FM | Skarżysko Kam. 94.5 FM | Kozienice 97.9 FM
Na antenie:
PRZEBOJE Z NUTĄ NOSTALGII
Agnieszka Morawska
Patron dnia: św. Stefan IX, papież WIELKI PIĄTEK
Dziś jest: Piątek, 29 marca 2024

RADOM

Krzyż straceń odzyska blask

czwartek, 15 lutego 2018 13:57 / Autor: Weronika Chochoł
fot. Weronika Chochoł / Radio Plus Radom
Weronika Chochoł

Dwudziestu ośmiu bohaterów powstania styczniowego straconych w Radomiu doczeka się godnego upamiętnienia. Znajdujący się przy ul. Warszawskiej krzyż straceń zostanie odrestaurowany.

Pierwszy krzyż straceń przy ulicy Warszawskiej stanął w lutym 1916 roku. Drewniany krzyż postawili wtedy mieszkańcy Radomia oraz uczestnicy powstania, którzy przeżyli ten czas i chcieli upamiętnić współwalczących. Dlaczego akurat to miejsce? Według przekazów ustnych właśnie na ulicy Warszawskiej rozstrzelano dwudziestu ośmiu uczestników powstania styczniowego, a później Moskale chowali bohaterów w zbiorowej mogile za Potokiem Północnym. Miejsce pochówku tratowane było przez konie, by zatrzeć ślady zbrodni. W 1965 roku przekaz ludowy potwierdził się. Podczas budowy siedziby II Liceum Ogólnokształcącego przy ul. Kusocińskiego, znaleziono tam zakopane zwłoki. Badania potwierdziły, że odnalezione ciała należały do powstańców.

Dzisiejszy wygląd krzyż straceń zyskał w 1933 roku. - Kiedy miasto się odbudowało radomianie postanowili upamiętnić to miejsce w sposób bardziej znaczny i szczególny. Wtedy postawiono żeliwny krzyż na piramidzie schodkowej. Na krzyżu znajdują się dwie daty. - wyjaśnia Dariusz Żytnicki - dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego im. Mari Konopnickiej w Radomiu, organizator miejskich obchodów rocznicy wybuchu powstania styczniowego:

Trzy lata lemu uczniowie II LO ufundowali tablicę, na której umieszczone zostały nazwiska dwudziestu ośmiu powstańców straconych na ulicy Warszawskiej.

 Po osiemdziesięciu pięciu latach stan krzyża i jego otoczenie pozostawiają wiele do życzenia. Zauważają to mieszkańcy Radomia:

Jeszcze w tym roku miejsce pamięci o bohaterach styczniowych zmieni swoje oblicze. Krzyż zostanie przesunięty wgłąb placu. Dzięki temu łatwiej będzie złożyć tam kwiaty czy zapalić znicze. Schodki obłożone zostaną piaskowcem. - To materiał wojskowy, szlachetny dla żołnierza. - wyjaśnia Dariusz Żytnicki i dodaje: - Nie chcemy, żeby forma diametralnie się zmieniła. Zależy nam na tym, żeby przy krzyżu było więcej miejsca.

Potrzebę renowacji krzyża straceń dostrzega wiceprezydent Radomia Karol Semik:

Jak zapowiadają władze miasta, krzyż będzie odrestaurowany do 11 listopada tego roku. - To pięknie wpisuje się w obchody rocznicy stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę. - zauważa Dariusz Żytnicki:

Krzyż straceń przy ulicy Warszawskiej to nie jedyne miejsce pamięci o powstańcach ze stycznia 1863 roku. W październiku ubiegłego roku na terenie II Liceum Ogólnokształcącego - w miejscu, gdzie znajdowała się zbiorowa mogiła - odsłonięty został kamień pamiątkowy poświęcony pogrzebanym tam powstańcom. Na kamieniu również znajduje się tablica z nazwiskami rozstrzelanych radomian. Od 2013 roku szkoła organizuje obchody rocznicy wybuchu powstania. Podczas obchodów prowadzona jest "ulotkowa" akcja, która przypomina o krzyżu straceń. Działania prowadzone są we współpracy z innymi radomskimi szkołami, których patronowie związani są z powstaniem styczniowym:

W powstaniu styczniowym udział brało około dwustu radomian.