Radom 90.7 FM | Końskie i Opoczno 94 FM | Skarżysko Kam. 94.5 FM | Kozienice 97.9 FM
Na antenie:
PRZEBOJE Z NUTĄ NOSTALGII
Radio Plus Radom
Patron dnia: św. Marek, Ewangelista
Dziś jest: Czwartek, 25 kwietnia 2024

RADOM

Bohaterka z Radomia

wtorek, 26 listopada 2019 14:16 / Autor: Elżbieta Warchoł
za: Organizatorzy
Elżbieta Warchoł

Pamięci Teresy Grodzińskiej w 120 rocznicę jej urodzin.

Obchody pod Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości upamiętniające 120. rocznicę urodzin Teresy Jadwigi Grodzińskiej, Damy Orderu Virtuti Militari, bohaterskiej sanitariuszki, poległej męczeńską śmiercią w 1920 r. w czasie wojny polsko - bolszewickiej. 

 

Parafia Wojskowa w Radomiu we współpracy z Urzędem Miasta Radom, Instytutem Pamięci Narodowej, 42 Bazą Lotnictwa Szkolnego, Miejską Biblioteką Publiczną, VI Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Kochanowskiego i III Liceum Ogólnokształcącym im. Płk Dionizego Czachowskiego zaprasza na obchody upamiętniające 120. rocznicę urodzin Teresy Jadwigi Grodzińskiej, Damy Orderu Virtuti Militari, odznaczonej tym najwyższym polskim odznaczeniem wojennym, nadawanym za wybitne zasługi bojowe, bohaterskiej sanitariuszki, poległej męczeńską śmiercią w 1920 r. pod Hrubieszowem, gdzie do ostatniej chwili przed swoją śmiercią ratowała żołnierzy Wojska Polskiego. Spoczywającej na cmentarzy przy ulicy Limanowskiego w Radomiu. W ramach przywracania pamięci bohaterom narodowym 13 i 15 grudnia br. w Radomiu odbędą się poświęcone Jej upamiętnieniu obchody z udziałem m.in. przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej, służb mundurowych, władz miejskich, organizacji społecznych i szkół. Nad obchodami Patronat Narodowy objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej DUDA w Stulecie Odzyskania Niepodległości. 

 

PROGRAM OBCHODÓW: 

 

  • 13 grudnia

- godz. 10.00 - Miejska Biblioteka Publiczna w Radomiu: Wykład otwarty dr Adama Duszyka: „Wspomnienie o bohaterce wojny 1920 roku Teresie Grodzińskiej”

  • 15 grudnia 

-  godz. 10.00 - Cmentarz Rzymskokatolicki przy ul. Limanowskiego w Radomiu: Złożenie kwiatów i zapalenie zniczy na grobie Teresy Grodzińskiej

- godz. 11.45 - Kościół GarnizonowyPrelekcja dr Adama Duszyka, poświęcona życiu i dokonaniom Teresy Grodzińskiej, połączona z programem artystycznym w wykonaniu uczniów III Liceum Ogólnokształcącego w Radomiu

- godz. 12.00 - Uroczysta Msza Św. pod przewodnictwem JE ks. Bp gen. bryg.  Józefa GUZDKA - Biskupa Polowego Wojska Polskiego

 

 Teresa Jadwiga Grodzińska (1899-1920) Bohaterska sanitariuszka. Urodziła się w dniu 20 grudnia 1899 roku w Jaszowicach pod Radomiem, w ziemiańskiej rodzinie Feliksa Grodzińskiego (1860 - 1923) i Bronisławy z Arkuszewskich (1868-1932). Miała cztery siostry i jednego brata. Wychowywała się w rodzinie patriotycznej i aktywnej społecznie. W latach 1914 - 1918 uczęszczała do prywatnego Gimnazjum Żeńskiego Marii Gajl w Radomiu, będącym znanym ośrodkiem wychowania patriotycznego i obywatelskiego. Działając w tajnej Organizacji Młodzieży Narodowej przyczyniła się do założenia w gimnazjum żeńskiej drużyny harcerskiej w 1916 roku. Z jej inicjatywy powstał również Samorząd Szkolny im. Emilii Plater. Była zdolną, lubianą i cenioną uczennicą. Po ukończeniu gimnazjum w 1918 roku rozpoczęła naukę w Szkole Ogrodniczej w Warszawie.

Podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku ukończyła kurs sanitarny i odbyła praktykę w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie. W lipcu 1920 roku wyruszyła wraz ze swoją kuzynką, Janiną Zdziarską w rejon Hrubieszowa. Pomogła im Maria Zdziarska, starsza siostra Janiny, pełniąca w pułku funkcję asystenta lekarza. Dziewczęta zostały przydzielone jako sanitariuszki, do II batalionu 4. Pułku Piechoty Legionów. Podczas wielu bitew Teresa Grodzińska niosła pomoc rannym. 21 sierpnia bolszewicy zaatakowali Hrubieszów, odcinając II batalion, znajdujący się na drugim brzegu rzeki Huczwy. Grodzińska z poświęceniem życia przeprowadzała rannych przez płonący most, ratując życie między innymi kapralowi Janowi Fołtynowi. W dniu 1 września 1920 roku 4. Pułk Piechoty Legionów został otoczony przez oddziały Armii Konnej Budionnego, a Grodzińska, ratując rannych, dostała się do niewoli we wsi Stepankowice. W dniu 1 września została zamordowana przez Kozaków w miejscowości Czortowice. Miejscowa ludność pochowała bohaterską dziewczynę nieopodal miejsca, gdzie zginęła. Po wyparciu bolszewików zwłoki jej zostały ekshumowane i pochowane z honorami wojskowymi na cmentarzu w Chełmie, skąd rodzina przewiozła je do Radomia. Uroczysty pogrzeb, który miał miejsce w dniu 18 września 1920 roku zamienił się w manifestację patriotyczną. Teresa Grodzińska odznaczona została pośmiertnie Krzyżem Virtuti Militari V klasy i Krzyżem Walecznych. Spoczywa w grobowcu rodzinnym na starym radomskim Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. B. Limanowskiego.