Radom 90.7 FM | Końskie i Opoczno 94 FM | Skarżysko Kam. 94.5 FM | Kozienice 97.9 FM
Na antenie:
POPOŁUDNIE PLUS RADOM
Wojtek Sałek
Patron dnia: bł. Joanna Maria de Maille, wdowa
Dziś jest: Czwartek, 28 marca 2024

REGION

Upamiętnią Bitwę pod Zwoleniem

środa, 06 czerwca 2018 16:43 / Autor: Weronika Chochoł
fot. zwolen.pl
Weronika Chochoł

W sobotę, 9 czerwca obchodzona będzie 72. rocznica bitwy stoczonej przez partyzantów „Zagończyka” z żołnierzami Armii Czerwonej. W programie między innymi bieg, rajd rowerowy, rekonstrukcja historyczna i występy artystyczne.

Bitwa pod Zwoleniem, choć zaliczana do największych starć w 1946 po lewej stronie Wisły to jeszcze do niedawna była zupełnie nieznana. Dopiero w ubiegłym roku po raz pierwszy obchodzono rocznicę tego wydarzenia. Obchody zaplanowane są również w tym roku. W sobotę w ramach „Enea II Bieg i Rajd Rowerowy Niezłomnych Zwoleń 2018” w godzinach popołudniowych na różne trasy rajdu wyruszą trzy grupy rowerowe. Na trasę wyruszą także biegacze. Pisaliśmy o tym tutaj. O godzinie 17.00 rozpocznie się gra miejska skierowana do dzieci i młodzieży. O biegu i towarzyszącej mu idei opowiadają nasi goście, organizatorzy Anna Fiet wiceperzes Stowarzyszenia Zwoleń Biega i Arkadiusz Baran ze Stowarzyszenia

Część oficjalna obchodów odbędzie się na parkingu przy kościele pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego o godzinie 18.30. Odczytany zostanie apel poległych, rodziny poległych w bitwie żołnierzy zapalą znicze. O historii „Zagończyka” opowie w swoim wykładzie profesor Marek Wierzbicki z IPN, a jego słowa ilustrować będą pokaz grupy rekonstrukcji historycznej „Gregora”.

Następnie odbędzie się koncert pieśni patriotycznych oraz wręczenie nagród za udział w biegu. W planach jest także ognisko z pieczeniem kiełbasek oraz wspólny śpiew przy dźwiękach gitary.

Przez cały tydzień oglądać będzie można także plenerową wystawę "Bić się do końca" przygotowaną przez IPN. Umieszczona zostanie ona na parkanie przy kościele zainstalowana zostanie plenerowa wystawa „Bić się do końca”, która przygotował IPN.

Głównym organizatorem wydarzenia jest stowarzyszenie „Zwoleń Biega”, sponsorem – Enea Wytwarzanie, w przygotowania zaangażował się też Instytut Pamięci Narodowej, Ministerstwo Obrony Narodowej, harcerze, Urząd Miasta w Zwoleniu, Starostwo Powiatowe, Dom Kultury, Rycerze Kolumba oraz parafia pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego i Zwoleńska Grupa Regionalna. Patronat objęli Marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski, IPN, Burmistrz Zwolenia Bogusława Jaworska oraz Starosta Zwoleński Waldemar Urbański.

Na imprezę zaprasza Jan Mazurkiewicz wiceprezes Enea Wytwarzanie

15 czerwca 1946 roku doszło do zbrojnego starcia między partyzantami antykomunistycznego Związku Zbrojnej Konspiracji a żołnierzami Armii Czerwonej. Podkomendni Franciszka Jaskulskiego „Zagończyka” planowali rozbicie więzienia Urzędu Bezpieczeństwa w Kozienicach. Liczące ponad stu partyzantów zgrupowanie zorganizowało w Podgórze koło Zwolenia zasadzkę i rekwirowało samochody wojskowe. W czasie tej akcji zostało zabitych co najmniej 16 czerwonoarmistów. Zebrani na kilku ciężarówkach polscy żołnierze udali się do Zwolenia, gdzie opanowali posterunek Milicji Obywatelskiej. W drogę do Kozienic jako pierwsze wyruszyły dwa samochody z oddziałami Tadeusza Bednarskiego „Orła” i Tadeusza Życkiego „Beliny”. Na wysokości dworu Karczewskich w Strykowicach Górnych rozpoczęła się wymiana ognia między partyzantami a stacjonującymi na tym terenie kawalerzystami rosyjskimi. Na Zwoleń ruszyła wtedy zaalarmowana strzałami inna grupa żołnierzy sowieckich, obozująca pod cmentarzem. Oddziały „Orła” oraz „Beliny” zostały zepchnięte w kierunku lasu. Podczas pościgu i przeszukiwania okolic Rosjanie zrabowali, a także spalili część zabudowy ulicy Kozienickiej oraz wsie: Kopciucha, Karczówka, Łysocha. W walce poległo kilku partyzantów i prawdopodobnie dziewięciu czerwonoarmistów. Od przypadkowych strzałów zostało zabitych dwóch chłopców, trzeci, uprowadzony przez oddziały sowieckie, nigdy się nie odnalazł. W dworze Karczewskich Rosjanie zgromadzili zebranych z okolicy kilkuset zakładników, najbardziej podejrzanych poddali torturom. 16 czerwca większość zatrzymanych wypuszczono do domów, a jednostki Armii Czerwonej wkrótce opuściły miasto.

Poległych partyzantów pochowano na cmentarzu zwoleńskim, w 1989 roku uczczono ich pamięć płytą nagrobną.