„Wojny, które wybuchają w XXI wieku pokazują, że wciąż są ludzie, którzy nie zważając na innych, realizują swoje cele, niszcząc wszystko i wszystkich, którzy są na ich drodze. Dlatego wspominając duchownych, którzy zginęli podczas II wojny światowej, módlmy się też za tych wszystkich, którzy giną dziś” – powiedział Przewodniczący Episkopatu z okazji zbliżającego się Dnia Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w czasie II wojny światowej oraz rocznicy wyzwolenia obozu koncentracyjnego w Dachau.

Ogólnopolskie uroczystości z tej okazji  odbędą się jak co roku w Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. 29 kwietnia o godz. 11.00 będzie tam miało miejsce otwarcie wystawy i prezentacja multimedialna o kapłanach męczennikach II wojny światowej. Mszy św. o godz. 12.00 będzie przewodniczył biskup włocławski Krzysztof Wętkowski. W czwartek, w wigilię tego wydarzenia, o godz. 19.30, w Kaplicy Męczeństwa i Wdzięczności będzie odprawiona Msza św. a następnie zebrani przejdą pod pomnik Jana Pawła II.

Ustanowiony przez Episkopat w 2002 roku Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego ma na celu upamiętnienie księży, którzy byli ofiarami systemów totalitarnych, szczególnie nazizmu i komunizmu. Obchody w Kaliszu są  kontynuacją corocznego dziękczynienia księży – więźniów Dachau za wyzwolenie obozu 29 kwietnia 1945 roku. W obawie przed likwidacją obozu, zawierzyli się oni św. Józefowi i ślubowali, że jeśli przeżyją, będą pielgrzymować co roku do kościoła św. Józefa w Kaliszu. Obóz został wyzwolony 29 kwietnia 1945 roku. Ocaleni księża z Polski do końca życia wypełniali złożone przyrzeczenie i pielgrzymowali do Kalisza, dziękując za ocalenie. Ostatni z nich, ks. Leon Stępniak, zmarł w 2013 roku.

Dachau było głównym obozem dla duchownych katolickich, protestanckich i prawosławnych. Wśród ok. 3 tys. uwięzionych zakonników, diakonów, księży i biskupów katolickich 1773 pochodziło z Polski. 868 duchownych zostało zamęczonych w obozie, najwięcej z terenów diecezji poznańskiej (147), włocławskiej (144) i łódzkiej (112).

Diecezja radomska oprócz alumnów, kapłanów i zakonników, którzy zginęli w czasie II wojny światowej cieszy się chwałą nieba pięciu błogosławionych Męczenników Radomskich i wspomina ich w liturgii 16 czerwca.

Błogosławiony Ksiądz Kazimierz Grelewski

Urodził się 20 stycznia 1907 r. w Dwikozach. Brat bł. Stefana Grelewskiego. Sakrament chrztu przyjął w Górach Wysokich. Uczył się w Górach Wysokich i w Sandomierzu. W latach 1923-1929 w seminarium duchownym w Sandomierzu. Wyświęcony 4 sierpnia 1929 r. w klasztorze Sióstr bernardynek w Świętej Katarzynie w Górach Świętokrzyskich. Prefekt szkół radomskich, aktywny w diecezjalnym Kole Księży Prefektów. W czasie wojny działał w tajnym nauczaniu i był aktywny w pracy charytatywnej. Aresztowany 24 stycznia 1941 r., torturowany w siedzibie Gestapo. Po przejściowym obozie w Skarżysku-Kamiennej przewieziony do Auschwitz, a stamtąd do Dachau. Był popularnym spowiednikiem więźniów. Dla swoich prześladowców miał słowa przebaczenia. Powieszony w obozie 9 stycznia 1942 roku.

Błogosławiony Ksiądz Stefan Grelewski

Urodził się 3 lipca 1898 r. w Dwikozach, ochrzczony w Górach Wysokich, do których należały wtedy Dwikozy. Uczył się w Górach Wysokich, Sandomierzu i Janowie Lubelskim. Od 1916 r. alumn sandomierskiego seminarium duchownego. W 1919 r. jako kleryk posłany na Katolicki Uniwersytet Lubelski. W latach 1920-1921 działał na Śląsku w związku z plebiscytem. 12 października 1921 r. w katedrze sandomierskiej przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1922-1924 studiował w Strassburgu otrzymując stopień doktora prawa kanonicznego. W czasie studiów wyjeżdżał do Francji z pomocą duszpasterską dla pracujących tam Polaków. W latach 1925-1928 był generalnym sekretarzem Związku Robotników Chrześcijańskich w Radomiu. Założył dwutygodnik Związku "Hasło" (1927-1931). Organizował pracę Związku na terenie diecezji sandomierskiej, w tym również w Ostrowcu. Troszczył się o bezrobotnych. W latach 1928-1939 prefekt szkół radomskich. Działał w "Caritas", pisywał do pism katolickich. W 1929 i 1930 r. wydał dwa tomy "Rocznika Diecezji Sandomierskiej". Założył i redagował pismo "Prawda Katolicka" (1930-1935). Był prezesem Związku Inteligencji Polskiej w Radomiu. Był współorganizatorem I Kongresu Eucharystycznego Diecezji Sandomierskiej w 1932 r. Pisał książki o wyznaniach religijnych na terenie Polski. Tłumaczył z języka niemieckiego książki religijne. W czasie wojny działał w tajnym nauczaniu. W 1940 r. został rektorem kościoła Św. Trójcy w Radomiu. Po drugim aresztowaniu 24 stycznia 1941 r. torturowany w siedzibie Gestapo w Radomiu, przewieziony do tymczasowego obozu w Skarżysku-Kamiennej, potem do Auschwitz i do Dachau. Tam zmarł z głodu i wycieńczenia 9 maja 1941 roku w szpitalu obozowym

Błogosławiony Ksiądz Franciszek Rosłaniec

Urodzony w Wyśmierzycach dnia 19 grudnia 1889 r. Uczył się w Wyśmierzycach i w Radomiu. W latach 1905-1911 formował się w Seminarium Duchownym w Sandomierzu. W latach 1911-1915 studiował na Uniwersytecie Gregoriańskim (Rzym), a w latach 1915-1918 w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie. Tam wyświęcony na kapłana 6 czerwca 1914 r. W latach 1920-1939 profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Wybitny biblista, rekolekcjonista i spowiednik. Od 12 listopada 1939 r. więziony w Warszawie, od 2 maja 1940 r. w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen, a od 14 grudnia 1940 r. w Dachau. Zagazowany spalinami samochodowymi w okolicach Linzu w październiku 1942 roku.

Błogosławiony Ksiądz Bolesław Strzelecki

Urodzony 10 czerwca 1896 r. w Poniemuniu na Suwalszczyźnie, wychowany w Kuźni parafia Jastrząb (diecezja radomska). Ukończył Seminarium Duchowne w Sandomierzu, wyświęcony 21 grudnia 1918 r. w kaplicy seminaryjnej. Był diakonem, potem wikariuszem w parafii św. Michała w Ostrowcu. W latach 1919-1923 studiował w Uniwersytecie Warszawskim, uzyskał doktorat prawa kanonicznego. Prefekt szkół radomskich i wizytator nauki religii, spowiednik sióstr zakonnych. Aktywny w pracy charytatywnej i społecznej. W latach 1935-1940 rektor kościoła Świętej Trójcy w Radomiu. Od 1940 r. proboszcz parafii NSJ w Radomiu. Ofiarny w pomaganiu biednym i więźniom. Aresztowany 7 stycznia 1941 r. Z radomskiego więzienia przewieziony do Auschwitz 5 kwietnia 1941 r. W obozie żebrał o chleb dla swoich parafian tam przebywających. Zmarł z wycieńczenia 2 maja 1941 roku.

Błogosławiony Ksiądz Kazimierz Sykulski

Urodził się 29 grudnia 1882 r. w Końskich (woj. świętokrzyskie). Tam też rozpoczął edukację, którą kontynuował w progimnazjum w Sandomierzu (1896-1899). Do kapłaństwa przygotowywał się w Sandomierskim Seminarium Duchownym (1899-1905). Wyświęcony w katedrze sandomierskiej 2 lipca 1905 r. W latach 1908-1911 studiował w Akademii Duchownej w Petersburgu. Uzyskał stopień naukowy kandydata św. teologii. W 1911 r. pełnił funkcję wikariusza w katedrze i kapelana więzienia w Sandomierzu. W latach 1911-1912 był duszpasterzem w Słupi Nadbrzeżnej, a następnie był proboszczem w Skarżysku-Kamiennej (św. Józefa), Policznej, Radomiu (Opieki NMP - obecna katedra) i Końskich. Podczas wojny bolszewickiej był kapelanem wojskowym. Poseł na Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej. Wizytator katechetyczny szkół powszechnych. Kanonik, potem prałat dziekan kapituły opatowskiej. Gorliwy duszpasterz, działacz charytatywny i społeczny. Pełnił szereg funkcji w diecezji, jak sędzia sądu biskupiego, proboszcz i konsultor. Aresztowany trzeci raz 1 października 1941 r., więziony w Radomiu, potem w obozie koncentracyjnym w Auschwitz. Tam rozstrzelany 11 grudnia 1941 roku.