Szkaplerz to przede wszystkim wierzchnia część habitu w niektórych zakonach. Jest to szeroki płat materiału z otworem na głowę, który okrywa barki i plecy. Formą szkaplerza, przystosowanego do noszenia nie przez zakonników, w tym także przez osoby świeckie, są dwa dowolnej wielkości prostokątne wycinki sukna (najczęściej kilkucentymetrowe) połączone dwiema tasiemkami. Zazwyczaj na obu płatkach jest umieszczony wizerunek lub symbol Pana Jezusa i Matki Bożej Szkaplerznej.

Historia szkaplerza wiąże się z objawieniem się Maryi św. Szymonowi Stockowi, przełożonemu generalnemu karmelitów. Miało to miejsce niemal 770 lat temu w Cambridge. Maryja podała Szymonowi brązową szatę i powiedziała: Przyjmij, synu, szkaplerz twego zakonu, jako znak mego braterstwa, przywilej dla ciebie i wszystkich karmelitów. Kto w nim umrze, nie zazna ognia piekielnego. Oto znak zbawienia, ratunek w niebezpieczeństwach, przymierze pokoju i wiecznego zobowiązania.

- Szkaplerz w tej pierwotnej formie jest częścią naszego habitu. Są to dwa kawałki brązowego płótna. Na jednym jest wyobrażenie Matki Bożej Szkaplerznej, na drugim jest to Serce Pana Jezusa - mówi Karmelita Bosy ojciec Szczepan Masiaszek 

Ta forma czci oddawanej Matce Bożej bardzo szybko rozpowszechniała się. Niemal wszyscy królowie Polscy nosili szkaplerz. Nosili też święci jak św. Maksymilian, św. Jan Bosko czy św. Jan Paweł II. Obecnie szkaplerz to dwa małe kawałki płótna z wizerunkami Matki Bożej Szkaplerznej i Najśw. Serca Jezusa. Jeden spoczywa na piersiach, a drugi na plecach. Papież św. Pius X zezwolił ze względów praktycznych na zastąpienie szkaplerza medalikiem szkaplerznym. Także Wysokie Koło ma szkaplerzne tradycje - istniało tu Bractwo Szkaplerza Świętego. Nabożeństwo do NMP z Karmelu jest ciągle żywe.

Osoby, które przyjmują Szkaplerz zobowiązane są naśladować cnoty Matki Najświętszej i szerzyć Jej cześć, odmawiać codziennie modlitwę naznaczoną w dniu przyjęcia do Szkaplerza (zazwyczaj Pod Twoją Obronę), a także czynić dobrze bliźnim. Otrzymany medalik szkaplerzny noszą przez cały czas. Wśród praktyk zalecanych osobom noszącym Szkaplerz Święty są: uczestnictwo we Mszy św., życie w stanie łaski uświęcającej oraz przystępowanie do Komunii św. Powinny one również od czasu do czasu z miłości do Matki Bożej podjąć drobne umartwienie, a także często nawiedzać kościół i przynajmniej przez kilka minut modlić się do Matki Bożej.