Powstanie styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863 roku. Zostało ogłoszone tzw. Manifestem 22 stycznia w Warszawie przez Tymczasowy Rząd Narodowy. To było największe polskie powstanie narodowe. Do października 1864 roku zginęło kilkadziesiąt tysięcy osób, około 38 tysięcy zostało zesłanych na Syberię, a około 10 tysięcy wyemigrowało.

Dziś w Radomiu odbyły się obchody upamiętniające powstańców styczniowych. Zorganizowało je II Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej. W obchody włączyły się także III LO im. Dionizego Czachowskiego, V LO im. Romualda Traugutta oraz VI LO im. Jana Kochanowskiego.

Uroczystości rozpoczęła msza święta, której przewodniczył biskup Piotr Turzyński.

- Walka dała smak wolności. Młodym i starszym, arystokracji, szlachcie i chłopom. Pojawiły się struktury państwa. Są niezwykłe duchowe i moralne owoce powstania. Podniosło to poczucie polskości u polskich chłopów. Historycy mówią, że powstanie obroniło chłopów od pokusy zemsty klasowej, jak to było w Rosji, na Białorusi czy Ukrainie. Dało im to podmiotowość - poczuli się ważni - mówił biskup.

Biskup zwrócił się także do młodzieży.

- Dzisiaj myśląc o powstańcach - drogi chłopaku, droga dziewczyno pomyśl sobie, że w życiu trzeba walczyć. Nie poddaj się. Podejmij zmaganie o lepsze twoje serce, módl się za rodziców, zawalcz ze swoim przyzwyczajeniem, nałogiem, smutnymi myślami - nie poddawaj się. Dopóki walczysz, dopóki chcesz, możesz zwyciężyć - nawet z Goliatem - mówił.

Odsłuchaj całą homilię:

Po mszy uczestnicy przemaszerowali do klasztoru ojców Bernardynów, gdzie złożyli kwiaty przed tablicą pułkownika Dionizego Czachowskiego. Następnie udali się do mauzoleum Czachowskiego. Tam odbyła się krótka inscenizacja, nawiązująca do epoki powstania i odczytanie odezwy. Pochód zakończył się przed krzyżem straceń przy ul. Warszawskiej. Tam uczniowie odczytali apel poległych.

Dariusz Żytnicki, dyrektor II LO podkreśla, że szkoła ma szczególny obowiązek wobec poległych w powstaniu styczniowym.

Dla uczniów szkoły to była żywa lekcja historii. Jak sami podkreślają - dużo lepsza od tej, której uczą się z książek.