Zgodnie z tzw. „ustawą śmieciową”, nowy system gospodarki odpadami komunalnymi opiera się na założeniu bilansowania dochodów z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi i wydatków na pokrycie wszystkich kosztów systemu. Oznacza to, że gmina nie może zarabiać na tym systemie, a każda dodatkowa złotówka poza wydatkami musi być mieszkańcom zwrócona.

Szansa na obniżki opłat wnoszonych przez mieszkańców pojawiła się po prawomocnym rozstrzygnięciu przetargów na odbiór odpadów, ponieważ stało się jasne, że będą oszczędności na transporcie. Jednocześnie jednak warto mieć świadomość, że koszty odbioru i przewozu śmieci stanowią tylko 30 procent kosztów całego systemu, więc i obniżki opłat mogą wynikać z tej samej proporcji. Najbardziej kosztownym elementem systemu jest zagospodarowanie odpadów stanowiące ponad 50% wszystkich kosztów systemu.

Wysokość kosztów zagospodarowania jest bezpośrednio zależna od poziomu segregacji odpadów, a więc od tego, czy mieszkańcy segregują odpady, czy też nie.

Zaproponowane przez Prezydenta Kosztowniaka obniżki preferują właśnie segregowany system zbiórki odpadów. Mówiąc wprost – na obniżki mogą liczyć tylko ci, którzy zdecydowali się na selekcję odpadów. Prezydent uwzględnił także rozróżnienie w wysokości opłat dla zabudowy jedno- i wielorodzinnej, który to postulat wielokrotnie był podnoszony w trakcie wdrażania systemu i dyskusji o nim. I tak, zaproponowane przez Prezydenta Kosztowniaka obniżki dotyczyć mają gospodarstw domowych zajmujących powierzchnię od 30,01 m2 do 70 m2, zamiast obecnej stawki jednolitej 30 złotych: w przypadku gospodarstwa w zabudowie jednorodzinnej opłata wynosiłaby 28 złotych, zaś zabudowy wielorodzinnej – 24 zł. Dla gospodarstw domowych powyżej 70 m2 (aktualnie stawka 40 zł) opłata wynosiłaby odpowiednio 38 (zabudowa jednorodzinna) oraz 32 zł (zabudowa wielorodzinna).

Zaproponowane przez Prezydenta Andrzeja Kosztowniaka nowe stawki opłat musz być jeszcze przyjęte przez radnych w formie stosownej uchwały. Jeśli radni przyjmą ją podczas najbliższej sesji, planowanej 4 listopada, to jest szansa na to, by nowe stawki mogły obowiązywać od lutego 2014 roku.

Przypomnijmy, że w nowym systemie za jedną opłatę gmina będzie odbierać wszystkie rodzaje odpadów komunalnych, również te odpady, za które dotychczas mieszkańcy ponosili dodatkowe opłaty, jak: odpady zielone, popiół i żużel, odpady niebezpieczne, przeterminowane leki, odpady wielkogabarytowe czy remontowe.