REGION
Zabytek w Zwoleniu
Wpisem objęto teren cmentarza, układ przestrzenno-komunikacyjny, kwatery wojenne z I i II wojny światowej, grób żołnierzy podziemia antykomunistycznego oraz najcenniejsze nagrobki i płyty nagrobne sprzed 1950 roku.
W okresie I wojny światowej pochowano tutaj żołnierzy armii austriackiej, niemieckiej i rosyjskiej, jak również legionistów polskich, poległych w rejonie Zwolenia. Podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu pochowano wielu żołnierzy WP, AK, podziemia antykomunistycznego oraz osób cywilnych, zamordowanych przez hitlerowców.
Ze względu na wartości artystyczne (bogactwo form, detali i motywów) szczególnie interesującymi obiektami są: nagrobek Dobrowolskich, z poł XIX w. w formie obelisku, nagrobek Jana Hypolita Mordzińskiego z pocz. XX w. z figurą kobiety na skale, wpierającą się o krzyż, nagrobek Józefa Bójko z 1. ćw. XX w. w formie steli ozdobionej motywami roślinnymi, nagrobek Kantego Pinakiewicza z pocz. XX w. w formie krzyża na skale. Na cmentarzu pochowani są proboszczowie parafii w Zwoleniu (m.in. ksiądz Tomasz Jachimowicz, Aleksander Bąkowski, Karol Woźnicki, Daniel Pacek), mieszczanie, właściciele ziemscy, nauczyciele, lekarze.
Obiekt stanowi jedną z najstarszych nekropolii polowych w południowej części woj. mazowieckiego i jest cennym dokumentem dziejów parafii i miejscowości.