"Przystanek Historia" to jedna z inicjatyw Instytutu Pamięci Narodowej, której celem jest popularyzacja wiedzy o historii najnowszej oraz edukacja historyczna. - Ten pelagowski przystanek jest związany z postacią ks. Romana Kotlarza, związanego z robotniczym protestem w 1976 roku. Ten kapłan oddał swoje życie upominając się o sprawę robotniczą i wolnej Polski - mówił Tomasz Panfil, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Lublinie.

Ks. Jan Podsiadło, proboszcz parafii w Pelagowie mówił, że wciąż "żyją cienie dawnych lat". - Grożono mi, że przekazałem ten budynek na ten cel. Żyją ludzie, którzy donosili. Ich to boli, że te sprawy są dzisiaj ukazywane opinii publicznej. Nie myślimy o zemście, ale chcemy mówić o prawdzie - mówił ks. Podsiadło.

Dom Pamięci ks. Romana Kotlarza służy zachowaniu pamięci o duszpasterzu. Są w nim pamiątki w postaci dokumentów, fotografii, które zachowały się z czasów, gdy był proboszczem parafii. Placówkę można zwiedzać od poniedziałku do piątku w godzinach od 10.00 do 16.00. Ponadto w każdy wtorek dyżur pełni historyk z IPN.

Przypomnijmy, że powstaje obecnie film fabularny o ks. Romanie Kotlarzu - niezłomnym kapłanie, męczenniku czasów komunizmu, który był prześladowany przez służbę bezpieczeństwa i zmarł na skutek pobicia przez "nieznanych sprawców". Producentem i reżyserem obrazu jest znany filmowiec Jacek Gwizdała.

W uroczystości otwarcia "Przystanku Historii" wzięli również: Marcin Krzysztofik, dyrektor Oddziału IPN w Lublinie, prof. Marek Wierzbicki z Biura Badań Historycznych IPN.