Bitwa pod Zwoleniem, choć zaliczana do największych starć w 1946 roku po lewej stronie Wisły, jeszcze do niedawna była zupełnie nieznana. Dopiero w 2017 roku, po raz pierwszy zdecydowano się na obchody rocznicowe tego wydarzenia.

Główne uroczystości odbędą się w najbliższą niedzielę, 14 czerwca. O godz. 16.00 przy pomiku Żołnierzy Wyklętych na cmentarzu w Zwoleniu złożone zostaną wiązanki kwiatów. Godzinę później w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego odprawiona zostanie Msza Św. w intencji poległych. O godz. 18.00 zainteresowani wysłuchają prelekcji historycznej prof. Marka Wierzbickiego z radomskiej delegatury IPN na temat Bitwy pod Zwoleniem, a 15 minut później premiera filmu dokumentalnego w reżyserii Przemysława Bednarczyka. W dalszej kolejności zaplanowano wystapienie przedstawiciela rodzin poległych partyzantów oraz podsumowanie konkursów online. Uroczystości zakończy koncert pieśni patriotycznych i partyzanckich w wykonaniu zespołu "Lustro" w kościele parafialnym. Impreza oraz Msza Święta będą transmitowane online.

Ale obchody rocznicowe zaczęły się już dużo wcześniej. 1 marca odbył się Bieg Tropem Wilczym, a w sieci, ze względu na obostrzenia sanitarne związane z pandemią koronawirusa, ogłaszane są różnego typu konkursy: od pieśni patriotycznej i partyzanckiej, przez plastyczny, po historyczny.

Organizatorzy już dziś przygotowują się do 75. rocznicy "Bitwy pod Zwoleniem". Chcą zaproponować młodzieży szkolnej projekt edukacyjny pod nazwą "Niezłomny Zwoleń" promujący szacunek wobec Narodowych Bohaterów i historycznych wydarzeń związanych z bitwą pod Zwoleniem i przywracaniem pamięci o żołnierzach wyklętych.

W organizację obchodów włączyli się m.in. radomska delegatura IPN, Enea Wytwarzanie, parafia pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego, nadleśnictwo Zwoleń, harcerze, Urząd Miasta w Zwoleniu i Starostwo Powiatowe. Patronat nad imprezą objęli prezydent RP Andrzej Duda, wiceminister obrony narodowej Wojciech Skurkiewicz oraz przewodniczący sejmowej komisji ds. energii i skarbu państwa Marek Suski.

15 czerwca 1946 roku doszło do zbrojnego starcia między partyzantami antykomunistycznego Związku Zbrojnej Konspiracji a żołnierzami Armii Czerwonej. Podkomendni Franciszka Jaskulskiego „Zagończyka” planowali rozbicie więzienia Urzędu Bezpieczeństwa w Kozienicach. Liczące ponad stu partyzantów zgrupowanie zorganizowało w Podgórze koło Zwolenia zasadzkę i rekwirowało samochody wojskowe. W czasie tej akcji zostało zabitych co najmniej 16 czerwonoarmistów. Zebrani na kilku ciężarówkach polscy żołnierze udali się do Zwolenia, gdzie opanowali posterunek Milicji Obywatelskiej. W drogę do Kozienic, jako pierwsze wyruszyły dwa samochody z oddziałami Tadeusza Bednarskiego „Orła” i Tadeusza Życkiego „Beliny”. Na wysokości dworu Karczewskich w Strykowicach Górnych rozpoczęła się wymiana ognia między partyzantami a stacjonującymi na tym terenie kawalerzystami rosyjskimi. Na Zwoleń ruszyła wtedy zaalarmowana strzałami inna grupa żołnierzy sowieckich obozująca pod cmentarzem. Oddziały „Orła” oraz „Beliny” zostały zepchnięte w kierunku lasu. Podczas pościgu i przeszukiwania okolic Rosjanie zrabowali, a także spalili część zabudowy ulicy Kozienickiej oraz wsie: Kopciucha, Karczówka, Łysocha. W walce poległo kilku partyzantów i prawdopodobnie dziewięciu czerwonoarmistów. Od przypadkowych strzałów zostało zabitych dwóch chłopców, trzeci, uprowadzony przez oddziały sowieckie, nigdy się nie odnalazł. W dworze Karczewskich Rosjanie zgromadzili zebranych z okolicy kilkuset zakładników, najbardziej podejrzanych poddali torturom. 16 czerwca większość zatrzymanych wypuszczono do domów, a jednostki Armii Czerwonej wkrótce opuściły miasto.

Poległych partyzantów pochowano na cmentarzu zwoleńskim, w 1989 roku uczczono ich pamięć płytą nagrobną.

O obchodach rocznicowych mówią prof. Marek Wierzbicki, kierownik Biura Edukacji Publicznej w radomskiej delegaturze IPN oraz rzecznik Enea Wytwarzanie Piotr Kutkowski: