Już po raz drugi obchodzimy Dzień Ziemi w czasie, gdy doświadczamy przerażających skutków pandemii COVID-19. Doświadczenia te każą nam skupiać się na naszym zdrowiu i bezpieczeństwie. Musimy sobie uświadomić, że nasze zdrowie zależy od zdrowia całej Ziemi. Im zdrowsze są ekosystemy, tym zdrowsi są mieszkańcy naszej planety. Według Światowej Organizacji Zdrowia ochrona ekosystemów jest najlepszą rzeczą, jaką możemy zrobić, aby zapobiec przyszłym pandemiom.

- W 2021 roku, szczególnie w Światowym Dniu Ziemi, powinniśmy uświadamiać sobie zbiorową odpowiedzialność za zapewnienie harmonii życia ludzi z Ziemią i wszystkimi innymi jej mieszkańcami. Prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnej pandemii podobnej do COVID-19 jest wysokie. Chcąc uchronić nasze zdrowie i dobrobyt, musimy szukać skutecznych sposobów na ratowanie siedlisk dzikich zwierząt, tak aby ograniczyć zabójczy dla obu stron kontakt – mówi Barbara Rajkowska, Pełnomocnik ds. realizacji Projektu Klimada 2.0, realizowanego przez IOŚ-PIB.

Ochrona ekosystemów staje się rozwiązaniem niezbędnym dla ochronny naszego zdrowia. Wzmocnienie i egzekwowanie ochrony ostoi dzikiej przyrody, raz na zawsze zatrzymanie nielegalnego handlu dzikimi zwierzętami oraz wprowadzenia radykalnych zmian w polityce zagospodarowania terenu w kierunku racjonalnego użytkowania gruntów i przywracania ekosystemów – to przewodnie działania ONZ. Mają one na celu stworzenie odpowiedniej przestrzeni pomiędzy człowiekiem i jego zwierzętami hodowlanymi a gatunkami żyjącymi dziko. Przy tym nie możemy zapominać, że ochrona światowych ekosystemów to nie tylko narzędzie do zmniejszania ryzyka kolejnych chorób sprzyjających rozwojowi pandemii, ale także działanie wspierające nas w walce ze zmianami klimatu.

- Dzisiaj wiadomo, że te same czynniki związane z naszą aktywnością powodują utratę dzikiej przyrody i potęgują zmiany klimatu. Tylko działania na rzecz ekosystemów i klimatu pomogą nam chronić się przed przyszłymi pandemiami. Pandemia jest lekcją, która każe nam zrewidować nasze dotychczasowe podejście do środowiska naturalnego. Jeśli nie uczynimy przyrody częścią głównego nurtu w naszych gospodarkach, społeczeństwach i codziennym życiu, to nie tylko nie osiągniemy sprawiedliwej równowagi pomiędzy ekonomicznymi, społecznymi i środowiskowymi potrzebami obecnych i przyszłych pokoleń ludzkości, ale także nie poradzimy sobie z utrzymaniem zmian klimatu w bezpiecznych granicach – mówi Barbara Rajkowska z IOŚ-PIB.

Czy dramatyczne doświadczenia pandemii COVID-19 pomogą w przybliżeniu świata do ścieżki ograniczenia emisji gazów cieplarnianych tak, aby nie przekroczyć 2°C wzrostu globalnej temperatury? W 2019 r. całkowita emisja gazów cieplarnianych (łącznie z emisją ze zmiany użytkowania gruntów), osiągnęła nowy wysoki poziom 59,1 gigaton ekwiwalentu dwutlenku węgla, a stężenie dwutlenku węgla w atmosferze odpowiedzialne za globalne ocieplenie wzrosło. Szacuje się, że w wyniku spowolnienia gospodarki w wyniku pandemii emisja dwutlenku węgla spadnie o 7 procent. Ten spadek przekłada się jedynie na redukcję globalnego ocieplenia o 0,01°C do 2050 roku. Niemniej, rozwiązania, które musieliśmy wprowadzi w związku z pandemią, pokazały nam kierunki koniecznych zmian.

- Rok 2021 jest początkiem ustanowionej przez ONZ dekady na rzecz odbudowy ekosystemów. Wszystkie wysiłki Narodów Zjednoczonych podejmowane od podpisania Deklaracji z Rio na Szczycie Ziemi w 1992 r., w tym dziesięcioleciu będą ukierunkowane na zatrzymanie degradacji ekosystemów i przywracanie ich na każdym kontynencie i w każdym oceanie na Ziemi. Odbudowa zniszczonych ekosystemów jest kluczowa w walce ze zmianami klimatu, zapobieganiu masowemu wymieraniu gatunków i przeciwdziałaniu ubóstwu na świecie. Jest podstawą naszej egzystencji – dodaje Barbara Rajkowska z IOŚ-PIB

Światowy Dzień Ziemi zachęca nas do refleksji nad naszymi związkami z Ziemią. Być może wszyscy powinniśmy zacząć nazywać naszą planetę Matką Ziemią?