W pierwszym kwartale roku 2023 do życia ma zostać powołana Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego skupiająca podmioty wydobywcze i wytwórcze energii elektrycznej z węgla kamiennego i brunatnego. NABE jest odpowiedzią na politykę klimatyczną Unii Europejskiej, która zakłada odchodzenie od węgla w miksie energetycznym. W jej skład ma wejść również Elektrownia Kozienice co oznacza zmianę perspektyw rozwoju zakładu i zmianę polityki rządu wobec niego.

Największa zmiana dotyczyć będzie obecnych bloków węglowych o mocy 200 MW. Docelowo mają one zostać zastąpione nowymi blokami zasilanymi gazem i znaleźć się w zarządzie nowej spółki – Enea Elkogaz. Prace budowlane z tym związane rozpoczną się najwcześniej w 2025 roku i z pewnością nie obejmą od razu wszystkich ośmiu bloków. Mimo to w niedługim czasie należy liczyć się z sytuacją, w której część bloków 200 MW zostanie wyłączona. W umowie społecznej zawarty jest szereg zapisów, których celem jest jak największe złagodzenie skutków społecznych takiego stanu rzeczy.

Są to m.in. tzw. urlopy energetyczne – będą mogły z nich skorzystać osoby, którym w dniu wyłączenie bloku będzie brakowało 4 lata do emerytury. Przez ten czas będę otrzymywali 80 proc. swojego wynagrodzenia i będzie on wliczony do stażu pracy, choć de facto osoby te pracować nie będą. Co ciekawe będą one mogły otrzymywać dwie pensje w sytuacji, gdyby podjęli inną pracę, ale z zastrzeżeniem, że nie będzie to praca w sektorze energetycznym. Pozostali pracownicy będą mieli pierwszeństwo przy zatrudnieniu w innych spółkach energetycznych na czas trwania budowy nowych bloków Elektrowni Kozienice, a kiedy te już powstaną będą mogli w pierwszej kolejności ubiegać się o przyjęcie na nowych stanowiskach.

Bloki gazowe będą mogły być obsługiwane przez mniejszą liczbę ludzi niż bloki gazowe co oznacza zmniejszenie zatrudnienia w Elektrowni Kozienice. W związku z tym już teraz możemy liczyć się z ograniczeniem przyjmowania nowych pracowników i zachęcania tych, którzy osiągnęli wiek emerytalny do dalszej pracy – do momentu wyłączania bloków 200 MW, aby zmniejszenie liczby pracowników nie było procesem gwałtownym.

Ponadto wszyscy pracownicy Elektrowni Kozienice mogą liczyć na jednorazowe premie po przejściu do NABE, a także na coroczny wzrost pensji.

Transformacja energetyczna w Polsce to proces złożony i trudno w tej chwili przewidzieć jego wszystkie konsekwencje społeczne – tak samo wciąż pozostaje wiele pytań dotyczących działalności samej NABE, na które obecnie ciężko jednoznacznie odpowiedzieć, a zweryfikuje je zapewne dopiero samo życie w najbliższych latach.

O umowie społecznej rozmawialiśmy z Marcinem Łukasiewiczem, który razem z przewodniczącym NSZZ Solidarność przy Enei Wytwarzanie Jackiem Bolkiem brał udział w negocjacjach ze stroną rządową: