KULTURA
Festiwal muzyczny. W cieniu sacrum – dni kultury biblijnej
Festiwal muzyczny. W cieniu sacrum – dni kultury biblijnej odbędzie się 17 i 18 czerwca 2023 roku w Radomiu. Odbędą się dwa koncerty, których organizatorem jest parafia ewangelicko-augsburska w Radomiu. 17 i 18 czerwca koncerty festiwalowe odbędą się w kościele ewangelicko-augsburskim przy ul. Reja 7 w Radomiu. Początek o godz. 19. Wstęp wolny.
Druga edycja festiwalu W cieniu sacrum – dni kultury biblijnej ma charakter wielowyznaniowy oraz ekumeniczny. Jego głównym celem jest ukazanie różnorodności kultury biblijnej i kultury chrześcijańskiej. Koncerty i wykłady pokazują i opisują biblijną sferę sacrum i profanum. Organizatorem tego wydarzenia jest parafia ewangelicko – augsburska w Radomiu.
Podczas dwóch koncertów zabrzmią zarówno modlitwy i hymny, jak i pieśni o ludzkiej miłości, marzeniach i lęku. Inaczej, festiwal poprzez ciekawy program opowiada o kondycji ludzkiej chrześcijańskiej, żydowskiej połączonej z Świętą Księgą, z wiarą przodków. Program został ułożony w taki sposób, by zachęcić różnorodnych odbiorców. Festiwal ukazuje piękno polskiej muzyki i poezji związanej z Biblią, poprzez ciekawie skonstruowany program, ma na celu przyciągnąć szerokie grono słuchaczy i widzów, wielbicieli muzyki dawnej i etnicznej. Jego niezwykłym, wyróżniającym aspektem jest położenie nacisku na promowanie polskiej bądź z Polską związanej, kultury chrześcijańskiej.
Na koncerty festiwalowe zaprasza ks. Wojciech Rudkowski, proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej w Radomiu, która organizuje festiwal:
PROGRAM FESTIWALU:
Sobota, 17 czerwca 2023 roku, godz. 19. 00, kościół ewangelicko – augsburski ul. Reja 7.
Koncert pt. Pierwszy wierszowany przekład Psalmów - Psalmy i Pieśni nowe Krześcijańskie Jakuba Lubelczyka.
Wykonawcy:
Andrzej Grabowski – aktor teatralny, telewizyjny i filmowy
Kolegium Muzyki Ewangelickiej
Koncert w wykonaniu Kolegium Muzyki Ewangelickiej, który zagra psalmy Jakuba Lubelczyka. Aktor Andrzej Grabowski będzie czytał i deklamował wybrane psalmy Lubelczyka, które zostaną zilustrowane śpiewem i grą na instrumentach współczesnych takich jak: wiolonczela czy obój oraz etnicznych takich jak: santur czy duduk.
Jakub Lubelczyk był twórcą wszechstronnym: poetą, tłumaczem, teologiem i muzykiem. Jako pierwszy przełożył wierszem wszystkie psalmy w na język polski, a każdy przełożony psalm opatrzył własną melodią. Nie znamy dokładnych dat jego urodzin i śmierci. Jako wskazówka biograficzna mogą służyć daty jego twórczości 1555 – 1564. Ponadto wiemy, że służył u Mikołaja Reja, prawdopodobnie jako jego sekretarz. Obracał się też w ewangelickim kręgu uczonych i twórców polskiej reformacji. Wiemy, że był jednym z tłumaczy Biblii Brzeskiej. Znał Cypriana Bazylika, który do kilku pieśni poety skomponował muzykę. Lubelczyk jest przede wszystkim jednym z tych twórców, o których mówią jego dzieła. Tłumaczenie psalmów w formie poetyckiej oraz skomponowanie do nich muzyki, wskazują na kogoś wszechstronnie wykształconego. „Piosneczki z Starego i Nowego Zakonu” to ciekawe melodie i giętki, malowniczy język. Poetycki przekład psalmów brzmi dziś archaicznie i mniej wyszukanie niż, późniejsza translacja Jana Kochanowskiego i słychać w tych wierszach wyraźny wpływ Mikołaja Reja. Trudno odmówić tej poezji i wdzięcznej, nieco średniowiecznej muzyce, prostego piękna i mocy biblijnego przekazu. Wszak dla ewangelików czytelność Słowa jest najważniejsza.
Andrzej Grabowski - lubiany i znany aktor, który występował zarówno na scenach teatru jak i filmie. Oprócz licznych ról komediowych, grał również role o wymiarze tragicznym. Nie bał się też nigdy eksperymentów i awangardy. Jest jednym z bardziej rozpoznawalnych aktorów schaefferowskich. Laureat licznych nagród teatralnych.
Kolegium Muzyki Ewangelickiej zależnie od repertuaru w zmiennym składzie - to połączenie solistów i kameralistów, z których każdy zajmuje się zarówno muzyką dawną, jak i nową. Duże doświadczenie wykonawcze, niebanalne artystyczne osobowości oraz dobre muzyczne przygotowanie dają członkom zespołu swadę i swobodę twórczą oraz odwagę dokonywania śmiałych interpretacji. Muzycy poszukują nowych brzmień, eksperymentują z formą, ale trzymają się najważniejszego przekazu jakim jest Słowo.
W latach 2016 – 2017 zespół wystąpił na licznych festiwalach; między innymi na festiwalu Wielokulturowy Lublin oraz w Gnieźnie podczas Królewskiego Festiwalu Artystycznego. Zarówno jako kameralny ensemble, jak i kilkunastoosobowy skład wykonawczy, zagrał na XVII. Festiwalu Muzyki Pasyjnej i Paschalnej w Poznaniu (Membra Jesu Nostri Dietricha Buxtehudego), brał udział w Festiwalu Głosu Nagłos(y) w Krakowie (Koncert Pieśni Słowa - prawykonanie utworu Et quare Artura Kroschela), zaistniał również na Festiwalu Muzyki Polskiej. Wystąpił na Krakowskich i Małopolskich Dniach Biblijnych, w Grudziądzu, podczas otwarcia wystawy o Reformacji oraz w kościele ewangelickim w Pokoju w ramach 14. Dni Kultury Niemieckiej na Śląsku Opolskim.
W 2019 r. KME brało udział w Dniach Biblijnych w Małopolsce, w I. Ekumenicznym Festiwalu Muzyki i Sztuki Chrześcijańskiej w Nowym Sączu, a także wystąpiło w Żyrardowie podczas festiwalu "Spotkanie z Rejem". Kolegium uświetniło obchody stulecia Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Sopocie i w Jaworzu. W 2020 r. zespół wystąpił w Wieliczce i w Nowym Sączu w ramach dwóch festiwali: IV. Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej oraz II. Ekumenicznego Festiwalu Muzyki i Sztuki Chrześcijańskiej w Nowym Sączu. We wrześniu 2020 r. założycielka i kierowniczka artystyczna zespołu – Blanka Dembosz-Tondera jako stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wraz z Kolegium Muzyki Ewangelickiej wykonała i nagrała koncert „Pieśni Księgi”. W 2021 i 2022 roku zespół koncertował między innymi w Tarnowskich Górach, w Starym Bielsku, w Radomiu podczas festiwalu „W CIENIU SACRUM – Dni kultury biblijnej” oraz w Jaworzu podczas festiwalu „Cithara Sanctorum Silesia- Festiwal”.
Blanka Dembosz-Tondera – sopran
Piotr Młynarczyk – viola da gamba
Paulina Garlińska – viola da gamba.
Niedziela, 18 czerwca godz. 19. 00, kościół ewangelicko – augsburski ul. Reja 7.
Koncert pt. „Morenica - Pieśni i modlitwy Żydów Sefardyjskich.
Morenica to utwory ze słonecznej i pięknej Iberii. Koncert wypełniony średniowieczną muzyką królestw dawnej Hiszpanii, Al -Andalus , muzyką trzech sąsiadujących ze sobą religii. Sefardyjskie pieśni i modlitwy łączą się z dawnymi utworami z wieków średnich. Pieśni miłosne, pieśni biblijne i do Biblii nawiązujące („Pieśń Nad Pieśniami”, Psalmy), radosne tańce i melodie w nowych i przyjemnych dla każdego słuchacza aranżacjach, przedstawi Blanka Dembosz-Tondera wraz z zespołem.
Blanka Dembosz-Tondera – śpiew,
Adrianna Maria Kafel – wiolonczela, fidele kolanowe,
Paweł Matyja - gitara
Paweł Solecki - instrumenty perkusyjne, flety.
Podczas koncertów wystąpi także Chór Ewangelicki im. Oskara Kolberga w Radomiu. Odbędzie się także zbiórka na remont sali w domu parafialnym, która została uszkodzona podczas pożaru sąsiedniej kamienicy.