W latach 2017-2018 Muzeum Jacka Malczewskiego w Radomiu realizuje projekt finansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w ramach programu: Ochrona zabytków archeologicznych) oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego pt. Cmentarzysko kultury łużyckiej w Radomiu-Wośnikach, stan. 2, pow. radomski, woj. mazowieckie. Już 25 listopada najciekawsze wyniki badań na nekropoli przedstawi dr hab. Elżbieta Małgorzata Kłosińska z Instytutu Archeologii UMSC, autorka wydawnictwa „Radom-Wośniki, stanowisko 2. Cmentarzysko kultury łużyckiej w regionie radomskim”. Zainteresowani tematyką pradziejów naszego regionu będą mogli otrzymać to wydawnictwo podczas spotkania. Pokażemy także animowany film „Po śmierci ku słońcu” opowiadający o obyczajach pogrzebowych ludności zamieszkującej tereny nad Mleczną w epoce brązu i początkach epoki żelaza. Muzeum Jacka Malczewskiego w Radomiu, Rynek 11 zaprasza w niedzielę, 25 listopada 2018 r. na godzinę 12.00.

 Stanowisko 2 w Radomiu-Wośnikach zostało odkryte przypadkowo, a następnie badane pod koniec lat 60. XX wieku przez Wojciecha Twardowskiego z Muzeum Regionalnego w Radomiu. Cmentarzysko założono w dolinie rzeki Mlecznej, prawdopodobnie w zakolu meandrującego cieku na piaszczystym wzgórzu. Funkcjonowało w późnym okresie epoki brązu po początki epoki żelaza, około 200 lat (900 – 700 p.n.e.). Odkryto tu prawie 300 grobów, w tym większość popielnicowych. Po pięćdziesięciu latach, opracowane przez naukowców różnych dziedzin, materiały z badań zostały opublikowane w ramach serii: Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne tom 7 , Pękowice 2018 (wydane przez Wydawnictwo i Pracownię Archeologiczną PROFIL-ARCHEO).

 „Niewątpliwie najlepszym miejscem do rozpoznawania złożonej problematyki dawnych struktur wierzeniowych są cmentarzyska. Obiekty te pozwalają również na obserwację społeczności, która je wykorzystywała. Na stanowisku 2 w Radomiu-Wośnikach widać różne przejawy kultury symbolicznej. Kremacja to przejaw kultu solarnego, a relikty stosów pod popielnicami, czy krzemienie pomiędzy spalonymi kośćmi mogą mieć m.in. związek z kultem ognia ziemskiego. Otwory w popielnicach zapewniały komunikację ze zmarłymi i umożliwiały uwolnienie duszy. Kamienie stosowano aby zabezpieczyć się przed zmarłymi. Porcja mięsa, czy zawartość przystawek żywiły zmarłych w drodze do krainy przodków; zabezpieczano się także przed złymi mocami wylewając jakieś pokarmy do ziemi. Świadczą o tym przechylone przystawki i naczynia odwrócone do góry dnem.” (Kłosińska 2018, s. 164)

 „Prezentowanemu opracowaniu towarzyszą analizy specjalistyczne, znacznie wzbogacające wiedzę na temat społeczności zamieszkującej pod koniec epoki brązu nad brzegiem rzeki Mlecznej. Podczas badania przepalonych kości ludzkich zidentyfikowano kości zwierzęce, co pozwoliło nie tylko dowiedzieć się więcej na temat ówczesnej obrzędowości funeralnej, ale także życia codziennego tamtych ludzi. Wiadomo już jakie zwierzęta hodowano, poświadczono bowiem obecność bydła, owcy/kozy i konia. Odciski ziaren prosa na ceramice sugerują uprawę zbóż. Mamy zatem do czynienia ze społecznością typową dla tego czasu na ziemiach polskich, której podstawy gospodarcze stanowiło rolnictwo i chów zwierząt. Dodać trzeba, ze społecznością, która na co dzień zajmowała się również wytwórczością garncarską i krzemieniarską, a także troszczyła się o swoich zmarłych.” (Kłosińska 2018, s. 164)