RADOM
8 maja - Dzień Świadomości RAKA JAJNIKA
W Polsce, co roku, rozpoznaje się około 3500 nowych zachorowań na raka jajnika i odnotowuje 2500 zgonów. Światowy Dzień Świadomości Raka Jajnika jest okazją, aby zwrócić uwagę na problem raka jajnika i zwiększyć czujność onkologiczną kobiet.
Jedną z nielicznych metod oceny ryzyka wystąpienia raka jajnika, obok wywiadu rodzinnego, jest badanie obecności mutacji w genie BRCA1/2.
Rak jajnika to jeden z najpoważniejszych nowotworów narządów płciowych u kobiet. Stanowi około 5% wśród wszystkich zachorowań u kobiet i jest na 5. miejscu pod względem częstości ich zgonów.
Wskaźnik 5-letniego przeżycia wynosi średnio 38–40% i w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania nowotworu w chwili jego rozpoznania. Niestety, z uwagi na fakt, iż nowotwór początkowo rozwija się bezobjawowo, ponad 70% przypadków wykrywanych jest w zaawansowanym stadium, gdzie skuteczność leczenia jest stosunkowo mała.
Tym bardziej należy zwiększyć czujność onkologiczną i zwrócić uwagę na niespecyficzne sygnały ze strony przewodu pokarmowego, takie jak powtarzające się wzdęcia, biegunki, uczucie sytości, czy ucisk w miednicy, które często łatwo przeoczyć lub przypisać innym schorzeniom.
- Wiem z doświadczenia jak ważna jest świadomość kobiety dotycząca samej choroby, umiejętność odczytywania sygnałów wysyłanych przez organizm, znajomość własnych obciążeń rodzinnych i w końcu - trafienie na lekarza, który będzie potrafił powiązać objawy ze strony układu pokarmowego z możliwością rozwoju złośliwej zmiany jajnika- mówi Anna Nowakowska, prezes Stowarzyszenia na Rzecz Walki z Chorobami Nowotworowymi - Sanitas. - Jest to tym bardziej ważne, iż dzisiaj, pomimo istnienia zaawansowanych metod obrazowych, w raku jajnika nie możemy mówić o typowym badaniu przesiewowym - dodaje.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania na raka jajnika są predyspozycje genetycze m.in. dziedziczenie mutacji genu BRCA1/2 oraz występowania raka piesi lub jajników w wywiadzie rodzinnym. W grupie ryzyka znajdują się również pacjentki, u których występują czynniki związane
z gospodarką hormonalną takie jak: wczesna pierwsza miesiączka, późna menopauza, endometrioza lub torbiele jajnika. Aby zmniejszyć ryzyko choroby należy prowadzić zdrowy tryb życia. Otyłość, nieprawidłowa dieta, czy palenie tytoniu również może zwiększać ryzyko zachorowania.
Jedną z nielicznych metod oceny ryzyka wystąpienia raka jajnika, obok wywiadu rodzinnego, jest badanie obecności mutacji w genie BRCA1/2.
Jak podkreśla prof. dr hab. n. med. Mariusz Bidziński - Badanie mutacji w genie BRCA1/2 powinno być standardowym postępowaniem u wszystkich chorych z rozpoznanym rakiem jajnika. Zapisy takie istnieją w Narodowym Programie Zwalczania Chorób Nowotworowych, ale dzisiaj nie wszystkie ośrodki się do nich stosują. Badanie genetyczne pozwala zidentyfikować nosicielki mutacji w genie BRCA1/2, a następnie określić wielokierunkowe postępowanie nadzorcze, obejmujące określone strategie uzależnione od wieku kobiety, jej planów rozrodczych, chorób współistniejących, czy w końcu osobistych, świadomych decyzji.