Pilotażowo ma to obejmować jedynie subregion radomski. Do tworzenia punktów mogą się zgłaszać organizacje pozarządowe, które stworzą tego typu miejsca dla dzieci z pieczy zastępczej. Nabór trwa do 26 marca 2020 r.

Płodowy zespół alkoholowy FAS (Fetal Alcohol Syndrom) czy spektrum poalkoholowych zaburzeń rozwojowych FASD (Fetal Alcohol Spectrum Disorder) to zespół cech powstających u dziecka w wyniku spożywania alkoholu przez kobietę w czasie ciąży. Nieprawidłowości, jakie się pojawiają dotyczą zarówno rozwoju fizycznego, jak i psychicznego – od zaburzeń wzrostu, np. wad serca, deformacji stawów, przez obniżenie sprawności intelektualnej, opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, po zaburzenia neurologiczne. Jego skala nie jest w pełni określona, ponieważ wciąż brakuje dokładnych badań na ten temat, a przede wszystkim jest mało specjalistów diagnozujących FAS. Jednocześnie nadal istnieje problem picia alkoholu przez kobiety w ciąży – niezależnie od ich statusu społecznego, a to stwarza ryzyko występowania zaburzeń u rodzących się dzieci. Badania przeprowadzone przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (2008) pokazują, że spośród badanych kobiet, które były kiedykolwiek w ciąży, 12 proc. piło wówczas alkohol, choć zdecydowana większość ze wszystkich badanych (95 proc.) miała świadomość tego, że nawet niewielka ilość alkoholu może mieć negatywny wpływ na zdrowie dziecka. Wyniki badań przeprowadzonych przez Ipsos na zlecenie Fundacji „Rodzić po Ludzku” (2005), pokazywały, że jedna trzecia Polaków uważa, że spożywanie niewielkich ilości czerwonego wina może mieć korzystny wpływ na kobietę w ciąży.

Podejrzenia o FAS pojawiają się, gdy dziecko ma typowe dla tego zespołu zmiany w budowie ciała i w rozwoju fizycznym. Jest jednak wiele dzieci, których rozwój początkowo nie wzbudza podejrzeń, a dopiero późniejsze trudności z uczeniem się, koncentracją uwagi, pamięcią i zdolnością do rozwiązywania problemów czy zaburzenia mowy sprawiają, że rodzice zaczynają szukać przyczyny. Niestety, diagnostyka FAS jest skomplikowana i nadal mało powszechna.

– Oczywiście, nie byłoby problemu FAS-u, gdyby nie było problemu picia alkoholu przez kobiety w ciąży. Zajmujemy się z jednej strony edukowaniem w tym zakresie, ale wiemy też, że potrzebna jest fachowa powszechna diagnostyka. Tym pilotażem chcemy wypracować pewien model, który później będzie można wprowadzić w innych częściach województwa, rozszerzając też grupę docelową. Bo trzeba pamiętać, że problem nawet okazjonalnego picia alkoholu przez kobiety w ciąży dotyczy zróżnicowanej grupy, a to sprawia, że ryzyko FAS u dzieci jest duże – mówi Elżbieta Lanc, członek zarządu województwa mazowieckiego.

Wprowadzany program ma stworzyć kompleksowe, specjalistyczne wsparcie rodzin z dziećmi z podejrzeniem FAS/FASD, w szczególności rodzin zastępczych i rodzinnych form pieczy zastępczej. Z założenia na terenie Radomia oraz czterech powiatów z subregionu radomskiego mają działać punkty diagnostyczno-konsultacyjne, w których możliwe będzie skorzystanie z diagnozy, specjalistycznego poradnictwa, wskazania kierunków i możliwości terapii dla dziecka z FAS oraz podniesienia wiedzy i kompetencji opiekuńczych rodzin zastępczych.

– Zdecydowaliśmy się na wprowadzenie tego pliotażu właśnie w subregionie radomskim, ponieważ to tu jest dobrze rozwinięty system pieczy zastępczej, a także dobra współpraca z organizacjami pozarządowymi w tym zakresie. Poza tym tylko w Radomiu działają dwa ośrodki adopcyjne – poza Warszawą w każdym z dawnych wojewódzkich miast jest jeden – wyjaśnia wicemarszałek Rafał Rajkowski. – Taka baza w połączeniu z medycznym wsparciem ze strony naszego szpitala to dobry początek do wprowadzania sieci wsparcia w formie punktów konsultacyjnych. Wsparciem objętych ma być 30 dzieci i ich rodzin oraz nie mniej niż 30 zawodowych rodzin zastępczych lub prowadzących rodzinne domy dziecka z Radomia i co najmniej czterech powiatów spośród szydłowieckiego, zwoleńskiego, lipskiego, kozienickiego, przysuskiego i białobrzeskiego.

– W konkursie mogą startować organizacje pozarządowe prowadzące działalność w obszarze wspierania rodziny – w szczególności takie, które współpracują z podmiotami zajmującymi się specjalistyczną diagnostyką dzieci z FAS – dodaje Mariusz Budziszewski zastępca dyrektora Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej. – Zadanie polega na zorganizowaniu poradnictwa w formie punktu diagnostyczno-konsultacyjnego lub punktu poradnictwa specjalistycznego, albo mobilnej poradni specjalistycznej. Na całość przeznaczonych jest 250 tys. zł z budżetu województwa mazowieckiego. Termin naboru trwa do 26 marca 2020 r.

(za: Marta Milewska Rzeczniczka Prasowa Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego)