Radom 90.7 FM | Końskie i Opoczno 94 FM | Skarżysko Kam. 94.5 FM | Kozienice 97.9 FM
Na antenie:
PRZEBOJE Z NUTĄ NOSTALGII
Radio Plus Radom
Patron dnia: św. Zygmunt, król i męczennik
Dziś jest: Czwartek, 02 maja 2024

Kozienice

Trzynasty raz pomaszerowali szlakiem Strzelców Kaniowskich

poniedziałek, 26 września 2022 13:00 / Autor: Kamil Zapora
źródło: KSRH
Kamil Zapora

Piękna, jesienna pogoda i dobre humory towarzyszyły uczestnikom XIII Marszu Szlakiem Bojowym 31 Pułku Strzelców kaniowskich w powiecie kozienickim, który odbył się w weekend 24-25 września.

Tradycyjnie pierwszy dzień marszu rozpoczął się przed Publiczną Szkołą Podstawową im. 76 Pułku Piechoty w Augustowie. Stamtąd wraz z wojskową ciężarówką Citroen T35 uczestnicy dotarli do dwóch leśnych mogił w okolicach Matyldzina. To miejsca, gdzie znajdziemy pomniki upamiętniające walczących i poległych żołnierzy 76 Lidzkiego Pułku Piechoty im. Ludwika Narbutta z Grodna, którzy 12 września 1939 r. stoczyli w okolicy zacięta bitwę z Wehrmachtem.

Kolejna na szlaku była Cecylówka Głowaczowska, gdzie znajduje się stylizowany pomnik, upamiętniający polskie ofiary bestialskiego czynu wojsk niemieckich. 13 września 1939 r. Wehrmacht spędził do jednej ze stodół 54 okolicznych mieszkańców, po czym żołnierze niemieccy wrzucili do stodoły granaty, a później dodatkowo oblali ją benzyną i podpalili. Z tejże egzekucji cudem przetrwało 3 lub 4 osoby.

Natomiast w Studziankach Pancernych do marszu dołączyło 160 uczniów wraz z opiekunami z: Publicznej Szkoły Podstawowej nr 3 im. Jana Kochanowskiego w Kozienicach, Publicznej Szkoły Podstawowej nr 4 im. Jana Pawła II w Kozienicach, Publicznej Szkoły Podstawowej im. Stefana Czarnieckiego w Woli Chodkowskiej, Publicznej Szkoły Podstawowej im. chor. Jana Szymańskiego w Ryczywole, Publicznej Szkoły Podstawowej im. mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” w Przydworzycach oraz Zespołu Szkół w Grabowie nad Pilicą. Sprawiło to, że tegoroczny marsz był rekordowy pod względem frekwencji.

W drodze ze Studzianek Pancernych do Woli Chodkowskiej młodzież odwiedziła Mauzoleum w Studziankach Pancernych, leśny pomnik-mogiłę w okolicach Basinowa (las Ostrzeń, miejsce walk 31 pSK 14 września 1939 r.), pomnik w Chodkowie upamiętniający potyczkę Oddziału Wydzielonego Wojska polskiego mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” 1 października 1939 r. Podczas tego 6-kilometrowego odcinka poszczególne grupy uczniów pod opieką rekonstruktorów i nauczycieli korzystali z przejażdżek ciężarówką wojskową, co wzbudzało wielką radość wśród młodych podróżników.

Na terenie PSP W Woli Chodkowskiej na uczestników Marszu czekało ognisko z kiełbaskami, soki, woda oraz ciepła herbata. Każdy mógł upiec kiełbaskę na kiju, posilić się i odpocząć przed powrotem do domu. Z pewnością dodatkową atrakcją był miniband muzyczny rekonstruktorów, którzy przygrywali wojskowe melodie, a młodzież szkolna podśpiewywała słowa piosenek. Tradycyjnie przed wyjazdem do domu, każdy z uczestników otrzymał od Kozienickiego SRH podarunek w postaci publikacji. Tym razem uczniowie i opiekunowie otrzymali niespodziankę w postaci książeczki-komiksu „Kozienicka baśń” – wydanej i przekazanej dla uczestników marszu przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Kozienickiej. Ponadto odbył się również tradycyjny konkurs historyczny dla każdej z grup szkolnych. Wiedzę o wątkach przewijających się podczas marszu sprawdził Krzysztof Zając, który prawidłowe odpowiedzi nagradzaj publikacjami wydanymi przez KSRH.

Dzień drugi rozpoczął się od złożenia kwiatów pod pomnikiem w Ryczywole, upamiętniającym żołnierzy Wojska Polskiego Armii „Prusy” broniących przeprawy mostowej na Wiśle na tzw. „przedmościu maciejowickim” oraz czołgistów 1 batalionu czołgów lekkich poległych pod Ryczywołem 11 września 1939 r.

W Łaszówce uczestnicy odnaleźli leśną mogiłę, w której pochowano dwóch żołnierzy z oddziału mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” poległych w potyczce pod Wolą Chodkowską. Następnie leśnymi ostępami dotarli na teren leśnictwa Cztery Kopce. Tam znajduje się mogiła i pomnik w miejscu, gdzie 16 września 1939 r. pochowano poległych żołnierzy 31 pułku Strzelców Kaniowskich. Po tym, „Królewskim Szlakiem” skierowali się do miejsca ostatecznego boju bohaterskiego pułku. Na tej trasie znaleźli również miejsce w którym 31 pSK stoczył jeden z ostatnich bojów z okupantem, w lesie w okolicy tzw. „drogi mariańskiej”. W tym miejscu 83 lata temu Niemcy atakowali z kierunku Ursynów-Marianów, ataki piechoty, artylerii wspierało lotnictwo. Przez cały 17 września 1939 r. pułk bronił się, kontratakując, wypierał wdzierających się Niemców. W niedzielę, około godz. 14.00 uczestnicy dotarli w miejsce, gdzie poszczególne oddziały 31 pSK dotarły 18 września 1939 r., czyli do szosy Kozienice-Radom przy miejscowości Augustów. Tamtego historycznego dnia okazało, się, że droga jest zablokowana przez kolumny pancerne, 13. zmotoryzowanej dywizji piechoty. Pułk był okrążony i pod ciągłym ostrzałem. Dowódca ppłk Wnuk nakazał przebijać się małymi grupami przez szosę. Ostatecznie jednak udało się to nielicznym. Do niewoli dostało się przeszło 350 żołnierzy, z których część została puszczona wolno. Kilku grupom żołnierzy w tym: czołowym oddziałom kpt. Sitnego, kpt. Czyża, 60 żołnierzom z 8 oficerami i dowódcą pułku, ppłk. W. Wnukiem, udało się przedrzeć i zebrać w okolicach obecnego rezerwatu „Źródło Królewskie”. Dodatkowo grupa kpt. A. Ogrodnika z 4 żołnierzami przeprawiła się przez szosę i uległa rozproszeniu.

W miejscu, gdzie 31 pułk Strzelców Kaniowskich został rozbity, mieszkańcy Augustowa i Stanisławic w 2009 r. ustawili okazały pomnik, gdzie corocznie kończy się marsz podczas kameralnych uroczystości patriotycznych. Tak stało się i w tym roku. W uroczystościach wzięli udział m.in. przedstawiciele Rady Gminy Pionki: Przewodniczący Rady Dariusz Gonciarz oraz radni Piotr Krakowiak i Łukasz Mścichecki; Sekretarz Gminy Pionki: Katarzyna Konopska; przedstawiciele Nadleśnictwa Kozienice z Zastępcą Nadleśniczego Arturem Mazurem na czele, Leśniczy Leśnictwa Augustów Robert Jelonkiewicz, mieszkańcy sołectwa Augustów z sołtysem Konradem Filą. Zgromadzeni uczestnicy wygłosili kilka okolicznościowych przemówień, po czym złożyli kwiaty i zapalili znicze pod pomnikiem.

Organizatorami i Partnerami wydarzenia byli: Kozienickie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych, Powiat Kozienicki, Gmina Kozienice, Publiczna Szkoła Podstawowa im. Stefana Czarnieckiego w Woli Chodkowskiej, Nadleśnictwo Kozienice, Nadleśnictwo Dobieszyn, Sołectwo Augustów, ENEA Wytwarzanie. Patronat objął Starosta powiatu Kozienickiego Krzysztof Wolski.

Przedsięwzięcie dofinansowane zostało ze środków Gminy Kozienice w ramach otwartego konkursu ofert na realizację zadań publicznych, oraz ENEA Wytwarzanie w ramach działania partnerstwa społecznego "Historyczne podróże z ENEĄ III"